Page 99 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

sinh, chỉ buộc cổ tay... Lễ cúng làm ngay tại gian
giữa. Người mẹ trao đứa trẻ cho ông nội bế. Ong
nội ẵm đứa trẻ lên rồi đặt cho cháu một cái tên đã
định sẵn. Sau đó ông xem chân gà để đoán mệnh
(cho đứa trẻ). Tiếp đến là nghi thức buộc chỉ cổ tay
cho đứa trẻ và cả bô mẹ nó. Buổi lễ đặt tên còn có
bà con, họ hàng đến dự, góp vui vối gia đình. Sau lễ
đặt tên, ngưòi mẹ chính thức hết thời gian ở cữ,
được tự do ẵm con đi thăm bà con thân thích và
hàng xóm trong bản.
Thòi gian đầu, phụ nữ Khd-mú nuôi con bằng
sữa mẹ. Nếu người mẹ thiếu sữa, người ta dùng rễ
cây đu đủ hầm vối thịt lợn nạc cho sản phụ ăn.
Theo kinh nghiệm của người Khơ-mú, dùng măng
của cây song nấu thành canh nhạt cho người mẹ
húp là phương pháp tốt nhất để người mẹ có nhiều
sữa. Người Khơ-mú cũng biết nhiều loại thuốc dân
gian để phòng trừ khi người mẹ bị hậu sản hay
băng huyết...
Do cuộc sông khó khăn việc ăn uô"ng, vệ sinh
còn thấp kém nên từ lúc thơ ấu cho đến tuổi thiếu
niên, trẻ em Khơ-mú gần như phải tự thích ứng với
điều kiện và hoàn cảnh vôn có. Trong quá trình đó,
nhiều đứa trẻ không đủ sức đề kháng, dễ bị chết
yểu từ tấm bé; còn những đứa sốhg sót sẽ trở nên
cường tráng, khỏe mạnh. Cũng từ tuổi thiếu niên,
trẻ em đã tham gia vào các công việc nhẹ trong gia
đình theo lứa tuổi và sức khỏe của chúng. Con trai
đi chăn trâu, mò cua, bắt cá, đặt bẫy; còn con gái,
trông em nhỏ, nấu cơm, lấy củi, xúc tôm cá. Từ 15
tuổi trở đi, trẻ em đã có thể hòa nhập vào cuộc sống

97