Page 73 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường
P. 73
chìa khóa của thành công.
Sự bùng nổ giáo dục
Từ năm 1960 cho đến 1990, đáp lại tín hiệu đồng thanh tương ứng giữa các chính phủ
khi lập chính sách giáo dục, số lượng người đến trường đã tăng đáng kể. Được sự hỗ
trợ của WB và các nhà viện trợ khác cho các dự án liên quan đến giáo dục cơ bản, đến
năm 1990 một nửa số quốc gia trên thế giới đạt tỷ lệ phổ cập tiểu học 100%. Năm
1960, chỉ có 28% số quốc gia đạt được mức này. Tỷ lệ phổ cập tiểu học trung bình
của toàn thế giới tăng từ 80% năm 1960 lên 90% vào năm 1990. Phía sau những con
số này là một vài phép màu như Nepal, nhảy vọt từ mức phổ cập tiểu học 10% của
năm 1960 lên tới 80% vào năm 1990.
Năm 1960 chứng kiến những nước thất bại thảm bại về phổ cập Giáo dục trung học cơ
sở như Nigieria, nơi cứ 200 trẻ em ở độ tuổi đi học cấp hai thì mới có một em đến
trường. Từ 1960 tỷ lệ phổ cập Giáo dục cấp trung học cơ sở trung bình trên toàn thế
giới đã tăng hơn 3 lần, từ 13% năm 1960 lên đến 45% năm 1990.
Tỷ lệ giáo dục đại học cũng trải qua một đợt bùng nổ tương tự. Năm 1960, có 29 quốc
gia trên thế giới không hề có một sinh viên đại học nào. Năm 1990, con số này giảm
xuống, chỉ còn lại 3 nước (Comoros, Gambia, Guinea-Bissau). Từ năm 1960 cho đến
1990, tỷ lệ dân số học đại học của các nước trên thế giới tăng hơn 7 lần, từ 1% lên lên
đến 7,5%.
Tất cả nền giáo dục ấy đi về đâu?
Tăng trưởng kinh tế đã diễn biến thế nào trước sự bùng nổ giáo dục? Trớ trêu thay,
câu trả lời là: thay đổi không đáng kể hoặc không hề có. Sự vắng bóng mối liên hệ
trực tiếp giữa sự tăng lên của số năm đi học và mức tăng trưởng GDP đã được nhắc
đến trong vài công trình nghiên cứu. Việc châu Phi vẫn giẫm chân tại chỗ dù giáo dục
bùng nổ đã khiến một bài nghiên cứu phải đặt câu hỏi: “Tất cả nền giáo dục ấy đi về
đâu?” Nghiên cứu này xác lập một biểu đồ thể hiện tăng trưởng nguồn vốn con người
(giáo dục) và không tìm thấy mối liên hệ tỷ lệ thuận nào giữa phát triển giáo dục với
tăng năng suất lao động. (Thậm chí nghiên cứu còn phát hiện một mối quan hệ tỷ lệ
nghịch và có quy luật được kiểm chứng qua thống kê). Hình 4.1 so sánh Đông Á với
châu Phi qua những số liệu rút ra từ nghiên cứu này.
Các nước châu Phi có mức tăng mạnh về đầu tư cho giáo dục trong giai đoạn 1960-
1987 như Angola, Mozambique, Ghana, Zambia, Madagasca, Sudan, Senegal lại đồng
73