Page 72 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

“đảm bảo một thế giới an toàn hơn, lành mạnh hơn, thịnh vượng hơn, và trong sạch
hơn về môi trường, đồng thời góp phần vào tiến bộ kinh tế, văn hóa, xã hội, và thúc

đẩy hiểu biết cũng như hợp tác quốc tế.” Hội nghị Quốc tế về phổ cập Giáo dục đặt
mục tiêu hoàn thành phổ cập Giáo dục tiểu học ở tất cả các quốc gia vào năm 2000.

(Họ đã không đạt được mục tiêu này, một bằng chứng cho thấy mức độ kém hiệu quả

của các tổ chức quốc tế cũng ngang bằng với thiện ý của họ).
Tổng thư ký UNESCO, ông Federico Mayor, phụ họa với ông Delors bằng một ngôn
ngữ có phần cứng nhắc hơn: “Trình độ học vấn của người dân một quốc gia… quyết

định năng lực của quốc gia đó trong việc tham gia vào guồng máy phát triển toàn

cầu… năng lực tận dụng các tiến bộ tri thức một cách có lợi nhất cho mình, và năng
lực tự phát triển trong khi đóng góp cho nền giáo dục của các quốc gia khác. Đây là

một sự thật hiển nhiên không cần bàn cãi.”
Những phát biểu khác về “sự thật hiển nhiên” này không quyết liệt đến vậy nhưng

cũng khẳng định giáo dục là một trong những bí quyết thành công trên con đường tìm
kiếm tăng trưởng. Theo Ngân hàng Phát triển Liên châu Mỹ (IADB), “việc đầu tư vào

nguồn vốn con người (giáo dục) thúc đẩy tăng trưởng kinh tế là một thực tế được công
nhận rộng rãi”. Báo cáo phát triển toàn cầu năm 1997 của WB nhận định: “Nhiều

người cho rằng thành công kinh tế của các nước Đông Á có phần đóng góp quan trọng
của chiến lược đầu tư cho giáo dục cơ bản, một chiến lược được các quốc gia này coi

là nền tảng của phát triển kinh tế.” Một chuyên gia kinh tế của WB đã tóm tắt toàn bộ
tư tưởng giáo điều này như sau: “Giáo dục góp phần trực tiếp vào phát triển kinh tế

thông qua tác động tới năng suất, thu nhập, tính cơ động, kỹ năng quản lý, và sự sáng
tạo của người lao động.”

Sau khi nghe những lời khẳng định chắc nịch về vai trò của giáo dục này, bạn hẳn sẽ
ngạc nhiên – như tôi đã ngạc nhiên – khi phát hiện ra rằng phản ứng của tăng trưởng

trước sự phát triển mạnh mẽ của giáo dục trong vòng bốn thập kỷ qua là vô cùng đáng
thất vọng. Thất bại của tăng trưởng dựa trên giáo dục do nhà nước tài trợ một lần nữa

khẳng định phương châm: ai cũng hành động vì động cơ. Nếu không có động cơ để

đầu tư cho tương lai thì việc mở rộng giáo dục chẳng còn mấy giá trị. Cho dù bạn bị
buộc phải đến trường, thì việc đó cũng không làm thay đổi động cơ để bạn đầu tư vào
tương lai. Ở một đất nước nơi mà hoạt động duy nhất đem lại lợi nhuận là vận động

hành lang để tìm kiếm ân huệ thì tạo ra những lao động có tay nghề cao không phải là

72