Page 186 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

ách đè chặt vào khí quản. Ngay cả vào thế kỷ XIX, người ta vẫn cần có một khoảng
thời gian dài để nâng cấp từ tổng số 1,2 triệu mã lực mà động cơ hơi nước mang lại

cho nền công nghiệp Mỹ năm 1869 lên đến 45 triệu mã lực từ động cơ điện năm 1939.
Một sự vượt trội gấp 40 lần diễn ra trong vòng 70 năm. Vậy mà, trong 40 năm vừa

qua, xuất phát điểm từ từ 2000 máy vi tính năm 1960 với khả năng xử lý trung bình

khoảng 10.000 lệnh một giây, chúng ta đã đạt đến mức 200 triệu máy vi tính với khả
năng xử lý trung bình 100.000 lệnh một giây – khả năng xử lý thông tin tăng gấp một
triệu lần trong vòng bốn thập kỷ.

Tính bổ sung giữa các phát minh mang đến thêm một vai trò cho lịch sử và kỳ vọng.

Lịch sử quan trọng, vì một đất nước có sẵn công nghệ tiên tiến sẽ dễ sản sinh ra phát
minh mới hơn. Kỳ vọng quan trọng, vì lợi ích có được từ phát minh sẽ cao hơn nếu

người ta ước đoán rằng tất cả những người khác cũng đang sáng chế các phát minh
mới. Những công ty máy tính đến Bangalore bởi vì họ ước đoán những công ty máy

tính khác cũng đến đó.
Một lần nữa, kết quả này hoàn toàn đi ngược lại lý thuyết bỏ cũ tạo mới, theo đó phát

minh mới sẽ biến phát minh cũ thành cổ lỗ sĩ, từ đó làm giảm động cơ của sáng chế
nói chung. Tuy nhiên, cả hai lý thuyết đều có thể đúng đối với những phát minh khác

nhau: một số phát minh biến công nghệ cũ trở thành cổ lỗ, một số khác lại tăng mức
thu lợi của những công nghệ cũ.

Một công nghệ cũng có thể có cùng lúc cả hai hiệu ứng. Ví dụ, Microsoft Windows có
xu hướng thay thế giao diện người sử dụng – máy bằng đồ họa của máy Apple, thu

hẹp hẳn thị phần của máy Apple so với các máy PC. Mặt khác, Windows cũng tăng
mức thu lợi của nhiều ứng dụng phần mềm trong môi trường Windows. Chương trình

xử lý văn bản mà tôi dùng để viết cuốn sách này không thể tồn tại nếu không có
Windows. Động cơ để sáng chế và nâng cấp Windows của Microsoft được nhân lên

nhờ tất cả những phần mềm bổ sung mà họ hy vọng các nhà sản xuất khác sẽ viết.
Công nghệ cũng có thể mang tính bổ sung đối với kỹ năng. Thu nhập của lao động có

trình độ ngày càng tăng cao ở những nước công nghiệp song song với cuộc cách mạng

điện tử diễn ra trong vòng một vài thập niên gần đây. Đây là một lời giải thích khả dĩ
cho hiện tượng gia tăng khoảng cách giàu nghèo ở nhiều nước công nghiệp. Những
người chỉ tốt nghiệp cấp ba bị nền kinh tế mạng bỏ rơi phía sau trong khi những người

tốt nghiệp đại học có kỹ năng cao lại có thu nhập ngày càng cao.

186