Page 188 - Tâm Lý Và Sinh Lý
P. 188
Còn khi ngáp, ngưòi ta há miệng rất to, cố hết sức đẩy không khí từ
trong cơ thể ra ngoài. Tình trạng trên xảy ra trong trường họp mỏi mệt
hoặc lâu không hít thở không khí trong lành, trong cơ thể tích khá rứiiều
khí cacbonic, kích thích phản xạ thần kinh cảm líng, dẫn đến hiện tượng
ngáp dài. Trong khi ngáp, một luồng không khí từ trong miệng ào ra, các
cơ mặt, lưỡi và họng co cứng lại làm cho áp suất trong khoang miệng
tăng lên, ảnh hưởng mạnh đến khoang mũi. Cũng do áp suất trong
khoang mũi liên đói tăng lên, bỗng chốc cản trở đường lệ bài tiết nước
mắt, thành thử nước mắt tắc nghẽn ứa ra, làm cho hai con mắt nước mắt
lưng tròng.
Thật ra, trong những trường họp tương tự như ngáp gây ra áp suất
cao trong khoang mũi, chẳng hạn cưòi phá lên, hắt hoi, ho, nôn... đều gây
ra chảy nước mắt. Ngoài ra có một số trường hợp như ánh sáng chói mắt,
khói mù mịt, gió bão, bụi cát... cũng làm chảy nước mắt, bỏi vì rứìững
kích thích nói trên làm cho ống lệ trong khoang mũi co lại, gây cản trở
việc bài tiết nước mắt bình thường. Đôi khi sáng sớm từ trong nhà bước
ra, gặp luồng gió lạnh cũng làm ta chảy nước mắt. Như vậy cũng là do
không khí lạnh kích thích làm ống lệ trong khoang mũi co ciíng lại. Tất
cả những biểu hiện trên đều là những phản ứng sinh lý bình thường,
không có gì đáng ngại. Song nếu không ngáp hoặc không có những
trường họp đã kể ở trên mà chảy nước mắt, y học cho đó là một thứ bệnh,
gọi là chứng chảy nước mắt sống (epiphora), đây cũng có thể do một số
bệnh gây nên, chẳng hạn bệnh viêm mí mắt, viêm đường lệ, viêm xoang
mũi... Lúc này cần đi khám và chữa trị.
Tói đây, luôn tiện cũng nói thêm rằng, chảy nưóc mắt cũng thường
kéo theo chảy nước mũi, lý do tại sao, suy ngẫm chút ít các bạn sẽ rõ.
Tại khi dau buồn ngưtti ta chảy nước mắt,
lúc sung sướng cũng chảy nước mất?
Lúc đau buồn, nước mắt tự rửiiên ứa ra, khi ta khóc, nước mắt chảy
càng rủiiều. Nhưng khi ta sung sướng cưòi phá lên, đôi khi cũng chảy
nước mắt, tại sao vậy?
< 188 >