Page 130 - Tâm Lý Và Sinh Lý
P. 130
Các nhà tàm lý học xã hội phưong Tây đề xuất lý luận về sự tăng sức
lôi cuốn của con người trong giao tiếp, mà đại diện là các nhà tâm lý học
Mỹ Berne và Krouli. Các nhà khoa học này nhận định rằng, ngưòi ta ai
cũng thích những ngưòi bạn thưỏng cho mmh và ghét những ngưòi bạn
trừng phạt mình. Bỏi lẽ những kích thích mang túìh chất ban thưởng như
tưoi cưòi, tôn trọng, tán đồng, thông cảm, khôi hài, hóm hỉnh... đưa lại
cho con ngưòi cảm giác vui vẻ, phấn khỏi; còn rủiững túih chất mang
tmh trừng phạt như cáu gắt, lạnh nhạt, ca cẩm, lầu bầu, cạrủì khoé, soi
mói, "vỗ ngực ta đây"... làm cho con người chán ngán, buồn phiền, cuối
cùng dẫn tói tình trạng căm ghét, xa lánh. Lý luận về sự tăng cường sức
lôi cuốn còn cho hay, bất cứ một kích thích trung tính có liên quan tói sự
ban thưởng hay trừng phạt cũng đều làm cho ngưòi ta vui mừng hay
chán ghét. Dân gian ta có câu:
Yôu nhau yêu cá đường đi
Ghét nha u ghét cả tông chi họ hàng.
chmh cũng nói lên ý ấy.
Tóm lại, trong mọi trường họp, người ta ai cũng trở thành ngưòi
được ngưòi khác yêu mến, có ích trong giao tiếp xã hội; và, ngưòi luôn cố
gắng đem lại niềm vui cho người khác một cách tự nhiên, chân thành và
nhân ái chính là ngưòi được ngưòi khác yêu mến nhất.
Tại sao có nhsng người
“nhìn thì thấy mười phân vẹn mười”?
Nhân dân ta thường nói: "ngọc còn có vết", "nhân vô thập toàn"...
Nhưng qua mắt một sô ngưòi, có những con người quả là toàn vẹn,
không chê vào đâu được. Thật ra, trên thế giói không thể có người tận
thiên tận mỹ, không hề có chút sai sót nào. Thế rủìung tại sao qua mắt
một số ngưòi lại có những con ngưòi hoàn mỹ?
Ngay từ những năm hai mươi của thế kỷ XX, các nhà tâm lý học đã
để ý đến hiện tượng này. Nhà tâm lý học Mỹ Thorndike đã chỉ ra rằng,
khi giao tiếp giữa ngưòi vói ngưòi, chúng ta thường xuất phát từ lìhững
ấn tượng cục bộ, hạn hẹp, rồi mở rộng ra và có được ấn tượng toàn vẹn
> 130