Page 25 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu
P. 25
26 T ú :ỉáclì V íi’t ĩ*Jíiĩn - liất ĩtỉrớc, con n^ưởi ■
Chămpa lập quốc cho đến trước khi Đại Việt tái cấu trúc
nhà nước, mối quan hệ bang giao đâ diễn ra rồi, mặc dù đó
là quan hệ với chính quyền đô hộ. Tuy nhiên, khoảng thời
gian này đả tạo tiền đề cho một giai đoạn quan hệ, giao thoa
sôi động trong thời Trung đại của lịch sử Việt Nam.
Trong diễn trình lịch sử của Việt Nam, quan hệ giữa Đại
Việt và Chămpa có thể được chia thành 4 giai đoạn chính.
1. Quan hệ giữa chính quyền đô hộ với Chămpa thời
Bắc thuộc
Đây là thời kỳ sơ khởi cho quá trình bang giao kéo dài
giừa Đại Việt và Chămpa sau này. Những dấu ấn không nhiều
nhưng cũng đủ cho chính sử Đại Việt ghi chép đưỢc một số
cuộc đụng độ giữa chính quyền đô hộ với Chiêm Thành (bao
gồm cả việc người Chiêm liên kết với một vài cuộc khởi nghĩa
của người Việt để chống lại chính quyền đô hộ).
Từ trước năm 192 đến 248, quan hệ giữa chính quyền đô
hộ với Chămpa chủ yếu xảy ra theo con đưímg chiến tranh.
“Đời vua Quang Võ nhà Đông Hán, năm 40, ở Giao Chỉ, hai
chị em Bà Trưng khởi nghĩa, man di ở Nhật Nam có hưởng
ứng. Nhà Hán sai Mã Viện sang đánh dẹp, không đầy 3 năm
bình định hai quận Giao Chỉ, Cửu Chân, nhưng quân Hán vào
đến hai huyện Cự Phong, Vô Công cùa quận Cửu Chân rồi trở
lui, chứ không vào đến quận Nhật Nam (tuy nhiên, Mã Viện
cũng lập đưỢc cột trụ đồng để đánh dấu cương vực ở Hà Tĩnh
ngày nay - Đ.Đ.T)“’.
Sau khi người Chăm lập quốc và tự gọi vương quốc của
mình là Chămpa, sứ Trung Hoa và Việt gọi là Lâm Ảp, thì
Nuô Sỹ Liên. D ại I 'ici .sir ký loàn ihir. lập 1. N\b K lio u hục X ã hội. I là
Nọi. 1972. lr.9'ỉ.