Page 184 - Ôn Luyện Thi THPT Quốc Gia Môn Văn

2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết sâu sắc về các tác giả Nguyễn Tuân, Thạch Lam và hai
tác phẩm: truyện ngắn Chữ người tử tù, Hai đứa trẻ, từ đó thí sinh biết cảm
nhận, so sánh hai hình ảnh có tính biểu tượng là bóng tối và ảnh sáng trong hai
thiên truyện.
- Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm nổi bật các ý sau đây:
* Giới thiệu vài nét về tác giả và tác phẩm:

- Trong văn học Việt Nam hiện đại giai đoạn 1930 - 1945, Nguyễn Tuân và
Thạch Lam giữ vị trí khá quan trọng - là hai cây bút xuất sắc nhất đại diện cho
dòng văn xuôi lãng mạn.
- Trong Chữ người tử tù và Hai đứa trẻ, ánh sáng và bóng tối được Nguyễn
Tuân và Thạch Lam sử dụng không chỉ như một nguyên tắc tạo tình huống
truyện mà còn vươn đến ý nghĩa biểu tượng về cái đẹp trong cuộc đời. Tuy
nhiên, mỗi nhà văn lại có cách xử lí nghệ thuật riêng, tạo nên những thế giới
nghệ thuật riêng biệt.
* Cảm nhận về bóng toi và ảnh sảng trong Chữ người tử tù ” và Hai đứa trẻ

- Bóng tối và ánh sáng trong Chữ người tử từ.
+ Không gian nghệ thuật của Chừ người tử tù chủ yếu được xây dựng dựa
trên không gian nhà tù - một trại giam tối om, khung cảnh nền ấy ngập tràn bóng
tối quạnh quẽ và tối mịt, hôi hám, bẩn thỉú, tất cả nhuốm vẻ âm thầm, u ám.
+ Tương quan ánh sáng và bóng tối: bóng tối nhiều hơn ánh sáng, ánh sáng
chỉ là một ngọn đèn leo lét lọt thỏm giữa bóng tối mịt mù, chỉ là một vài vì tinh tú
nhấp nháy xa xa, frong đó có một ngôi sao chính vị muốn từ biệt vũ trụ. Cuối
cùng là ánh sáng của bó đuốc tẩm dầu sáng rỡ trong nhà lao tăm tối, bẩn thỉu. Xây
dựng mối tương quan có vẻ không cân đối ấy, tác giả muốn gửi gắm niềm tin về
chút ánh sáng, dù le lói nhưng không bao giờ tắt - ánh sáng của thiên lương.
+ Hai nhân vật chính xuất hiện trong tác phẩm như một kiểu song trùng của
sự tồn tại không thể thiếu nhau giữa hai khách thể đối cực, như ánh sáng và bóng
tối. Song, chính vì là đối cực nên bản thân sự khác nhau này đã hàm chứa sự
tương liên bổ sung cho nhau, thậm chí chuyển hóa từ bóng tối ra ánh sáng như
một quy luật tất yếu. Cuộc gặp gỡ giữa hai con người tưởng như đối địch quyết
liệt nhưng lại hoà họp vô cùng ở phần kết thúc của truyện. Nó chứng tỏ ánh sáng
của thiên lương tuy nhỏ nhoi nhưng cuối cùng vẫn chiến thắng.

184