Page 185 - Ôn Luyện Thi THPT Quốc Gia Môn Văn

- Bóng tối và ánh sáng trong ‘‘''Hai đứa trẻ
+ Ánh sáng và bóng tối trong “Hai đứa trẻ ” được biểu hiện qua bối cảnh tác
phẩm - không gian phố huyện buồn tẻ. Thời gian là một buổi chiều quê đang sắp
nhường chỗ cho bóng tối gợi không khí buồn hiu hắt đon điệu của cuộc sống nơi
đây: đám mây hồng như hòn than sắp tàn, dãy tre làng đen kịt lại; đường phố tịch
mịch đầy bóng tối. Bóng tối tượng trưng cho cuộc sống nghèo khó buồn hiu hắt
đang đè nặng lên cuộc đời những con người phố huyện.
+ Ánh sáng được xây dựng như một hình tượng nghệ thuật độc đáo, gây
nhiều ám ảnh. Gồm ba loại ánh sáng:
• Ánh sáng nơi phố huyện: những quầng sáng giới hạn, nhỏ nhoi, leo lét, những
hột sáng... tượng trưng cho số phận mòn mỏi của những con người nơi đây.

• Ánh sáng đô thị: vừa là quá khứ, vừa là tương lai, là niềm mơ ước của hai
đứa trẻ.

• Ánh sáng con tàu: Ánh sáng thức tỉnh đời sống tỉnh lẻ. Từ đây, ánh sáng
và bóng tối không còn mang nghĩa thực nữa mà mang nghĩa biểu tượng của ước
mơ, của khát khao hạnh phúc và những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
+ Tương quan giữa ánh sáng và bóng tối: bóng tối lấn át ánh sáng và cuối
cùng, bóng tối ngập đầy không gian phố huyện.
• Điểm tương đồng, khác biệt về hình tượng bóng toi và ánh sáng trong hai
tác phẩm

- Điểm tương đồng:
+ Cả hai nhà văn đều xây dựng hình tượng ánh sáng và bóng tối để biểu hiện
đời sống, đồng thời sử dụng ánh sáng và bóng tối như một nguyên tắc đối lập,
một thủ pháp nghệ thuật trong xây dựng tình huống truyện.
+ Ánh sáng và bóng tối trong hai tác phẩm vừa mang nghĩa thực vừa mang ý
nghĩa tượng trưng và ít nhiều có nghĩa tương đồng.
- Điểm khác biệt:

+ Ánh sáng trong hai tác phẩm đều biểu trưng cho cái đẹp. Song, cái đẹp ở
Chữ người tử tù là cái đẹp có tính chất thiêng liêng, sang trọng, có giá trị như
một bảo vật văn hóa dân tộc. Ánh sáng trong Chữ người tử tù là ánh sáng của
chân lí, của thiên lương, của cái đẹp trong tài hoa, nhân cách. Còn ánh sáng trong
Hai đứa trẻ lại biểu tượng cho ước mơ của khát vọng hạnh phúc và những điều
tốt đẹp trong cuộc sống.

185