Page 216 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

... trong lick sứ V iit N a m 217

Nghe Ông nói thế, bất chợt vỢ ông nhớ đến dịp rằm
tháng Giêng dự lễ Nguyên tiêu ở chùa Báo Thiên, bất
giác bà xao xuyến và xúc động không nguôi. Còn ông,
ông cũng nhớ lại giây phút gặp gỡ của buổi ban đầu ấy,
khi nglie đây đó vọng về tiếng hát quan họ ngọt ngào,
trong trẻo như lả lơi, như tình tự:
Ngọn đèn thấp thoáng bóng trăng
Ai đem người ngọc thung thăng chốn này.
Ngoài công việc nội trị. phải kể đến sự đóng góp
quan trọng và lớn lao ciia Trạng nguyên Nguyễn Đăng
Đạo trên trận tuyến bang giao.
Trong khoảng 10 năm 1688 đến 1697 theo sách
sử như Việt sử thông giám cương mục và Lịch triều
hiến chương loại chí đã ghi lại, nhiều vụ lấn chiếm
biên giới nước ta của quan lại nhà Thanh đã xảy ra:
“Tháng 5 - 1688 thổ ty Vân Nam nhà Thanh xâm
chiếm biên giới ở ba châu thuộc Tuyên Quang và châu
Thủy Vĩ thuộc Hưng Hoá giáp liền với địa phủ Khai
Hóa nhà Thanh... Từ đấy trở đi đất ở ba châu bị mất
về nhà Thanh.”
“Tháng 6 - 1689, triều đình cử Đinh Tuấn Khoa,
Hữu thị lang bộ Hình hội với quan nhà Thanh để
khám xét biên giới thôn Na Oa, châu Lộc Bình thuộc
Lạng Sơn... Tranh cái mãi cuối cùng đất Na Oa vẫn bị
mất về nhà Thanh.”
Năm 1690 Việt Nam cử một phái đoàn gồm chánh
sứ là Nguyễn Danh Nho, Nguyễn Quý Đức, phó síí
Nguyễn 7'iến Sách và Trần Thọ sang nhà Thanh nộp lễ
tế cống. Nhân tiện tâu về việc: 1) Dư đảng họ Mạc lẩn
lút ở Vân Nam họp bè đảng cướp bóc biên giới thuộc