Page 220 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

... trong lich sử V iỉt ỉĩa m 22 1

triều đình nhà Thanh, giữ vững được sự hòa hiếu.
Trong công cuộc nội trị, Nguyễn Đăng Đạo là ngiíời
cầm quyền chính có năng lực, có đức độ, còn trong
tritờng hợp ngoại giao ông không những bảo vệ được
quốc thể, mà còn làm cho quốc thể thêm long trọng
nhờ tài năng siêu việt cỉia mình. Nguyễn Đăng Đạo
xứng đáng là tấm gương ngoại giao đại tài của đất nước
thời Lê Trung hưng.
Khoảng 1689 - 1704, ông điíỢc thăng Đô ngỊt sử,
làm việc ở Pháp đài hơn mười năm, rồi thăng đến Lễ
bộ Thượng thư, Tham tụng kiêm Đông các Đại học sĩ.
Ông giữ chức này cho đến khi về hưu (1718). Năm
1719 ông mất, được phong Lại bộ Thượng thư tước
Thọ Quận công. Sau khi ông mất, vua Lê Dụ Tông tặng
ông bốn chữ đại tự “Lưỡng quốc Trạng nguyên” và sắc
phong cho ông làm Thành hoàng làng Hoài Bâo.
Trong chuyến sang Bắc triều. Nguyễn Đăng Đạo đã
sáng tác tập thi văn ghi chép lại những việc kỳ thú ữên
đường đi sứ với tên gọi Nguyễn Trạng nguyên phụng
sứ tập.
'1'ập tliơ của ông đã được Phan Huy Chú nhắc tới
và đánh giá cùng với tập Chúc ông phụng sứ tập của
Phó sứ Đặng Đình Tướng trong Lịch triều hiến chương
loại chí là "lời thơ hai tập đều thanh nhã hoạt bát".
Ngoài ra, ông còn có tám bài thơ họa mừng được
Lê Quý Đôn ghi lại trong Toàn Việt thi lục. Đọc lại
những bài thơ họa mừng của Nguyễn Đăng Đạo ta càng
rõ ỏng là một nhà Nho nhập thế. có lẽ sống tích cực.
Ông ca ngợi những bậc lão thành có danh vọng của
triều đình là Lê nliư Đào Tuấn Ngạn. Đồng Tồn