Page 213 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam
P. 213
214 ĩ^liữ n ^ T ran^ n^iyển dăc íiỉl...
đóng val trò tích cực phò tá vua Lê, cùng vua Lê xây
dựng lại giường cột triều đình. Mặc dù các chúa Trịnh
đã dần dần thay nhau nắm thực quyền điều hành công
việc trị quốc, nhưng lúc này các vua Lê vẫn còn được
tôn trọng. Sự lo toan cho vận nước, cho nghiệp vua Lê,
lòng ưu ái trân trọng tài năng của các chúa Trịnh có
năng lực, có tâm huyết như Trịnh Tạc, Trịnh Tráng đã
đem đến sự cUi bình cho đất nước. Trạng nguyên
Nguyễn Đăng Đạo đã có điều kiện để thể hiện hết mức
lòng trung với triều đình nhà Lê Trung hưng.
Con đường khoa hoạn của Nguyễn Đăng Đạo khá
hanh thông, ông đi Uii đậu liền mấy khoa, giành học vị
cao nhất. Đó là do tài học của ông, nhiíng cũng phải kể
đến chính sách ữọng dụng người hiền của triều đại
Trung hưng. E)ỗ Trạng nguyên, Nguyễn Đăng Đạo từ địa
vị một nho sinh bước vào hàng quan lại đương triều khi
ông vừa 33 tuổi. Làm việc ở tòa Đông Các, ông là người
có công trong việc tham gia vào sự ngliỉệp giáo dục có
nhiều tiến bộ của ừiều đình Lê Trung Hưng. Chứih ông
đâ có tiến cử những nhân tàl như Nguyễn Công Hãng, Lê
Anli Tuấn, Bùi Sĩ Tiêm v.v... những ngitòi này ít lâu sau
đều giữ chức Tham tụng trong phủ chúa, đứng vào hàng
quan lạl bậc nhất của triều đìiứi.
Bằng uy tín của mình, cùng với tính thẳng thắn
trung thực Nguyễn Đăng Đạo đã dám phê phán những
việc còn chưa nghiêm, chưa đúng phép nước của hàng
ngũ các chúa Trịnh, khi chúa càng ngày cềuig tỏ ra lấn
lướt các vua Lê. ông vạch ra cái sai của chúa Trịnh
Căn, lúc mới lên ngôi đã ra định lệ cứ vào ngày sóc
vọng của các quan mặc áo mũ đại trào sau khi chầu