Page 209 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

2 \ 0 N k rn g Trơn^ n^tiyên ciảc lĩiỉt,..

giới nhân một chuyến đi tiếp sứ nhà Thanh. Sứ Thanh
trông thấy Đăng Đạo còn nhỏ tuổi rất lấy làm kinh
ngạc, liền hỏi rằng: “Bé như vậy mà đã vượt qua trăm
núi ngliìn sông lam chướng hiểm trở, vẫn nhanh nhẹn
tháo vát, ưiật là kỳ đồng?”. Đôi câu đối còn lưu được
tại nhà tíiờ Nguyễn Đăng Đạo ngày nay:
Tam tuế kỳ đồng kinh sứ Bắc
Thập niên tể tướng trong triều Nam.

Trong đó có vế đối ‘Tam tuế kỳ đồng kinh sứ Bắc”
(Ba tuổi kỳ đồng làm kmh ngạc sứ giả Bắc triều) chính là
nói sự kiện này trong cuộc đời Nguyễn Đãng Đạo xưa.

Năm 16 tuổi, ông thi đỗ Tam trường, 19 tuổi thi
Hương, đỗ đầu Hương cống, được vào học Quốc Tử
Giám. Nhà ông ở làng Hoài Bão cách kinh thàiứi xa, vậy
mà sáng nào Đăng £>ạo củng dậy sớm đi bộ ra kinh cho
kịp giờ nghe giảng buổi sáng. Những năm tháng này,
hìiửi ảnh một tiểu thư xinh đẹp đã choáng ngợp bết tâm
trí ông. Và ông là người đã để lại trong sử sách một cách
tỏ tình kỳ lạ nhất mà đời sau còn nhớ mâi.
Vào Tiết Nguyên tiêu, cửa chùa Đáo Thiên rộng mở
để đón khách thập phương đến chiêm bái. Nguyễn
Đăng Đạo vừa đi nghe giảng về. thấy ngoài cổng chùa
một chiếc xe song loan vừa dừng lại. Từ trên xe một
tiểu thư xinh đẹp cùng đám thị nữ bước xuống rồi đỉ
thẳng vào Tam bảo lễ Phật, ông liền lẳng lặng đl theo
sau tiểu thư. Khi người đẹp đang khấn vál, ông đứng
bên cạnh liền khấn to để mọỉ người cùng nghe:
- Nam mô A di đà Phật, cầu Phật tổ phù hộ cho 2
vỢ chồng tôi đây được khoẻ manh sống lâu!