Page 205 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

206 ì'JlìữnỊ Tran% niỊuyên (ỉàc lìiêl...

vtia Lê Chân Tông, niên hiệu Khánh Đức thứ 3, tên tự
là Chất Phu thuỵ Đôn Nhâ.
Buổi thiếu thời, Nguyễn đã nổi tiếng thông minh
trác việt, tính tình phóng khoáng, khác với lứa bạn
thiếu niên cùng thời. Một lần dạo chơi, gặp gió mùa
đông bắc, khỉ đi qua gian cầu có mái ngói che ở giữa
làn. Nguyễn vào tránh rét, nằm co trong cầu. Bỗng viên
tri huyện sở tại đi công du, ngỊía xe rộn rịp qua cầu,
Nguyễn làm như không biết, cứ nằm lỳ. Quan huyện
phật ý hỏi;
- Anh kia, ở đâu đến mà dám vô lễ? Thấy bản chức
sao không đứng dậy?

- Bầm quan - Nguyễn thưa - con là học trò trong
hàng huyện, biết quan đến nhưng vì lạnh quá, không
đứng dậy được.

- Là học trò à? Vậy ta ra cho bài thơ tức cảnh "Rét
nằm co" làm được ta tha tội vô lễ cho.
Quan huyện vừa dứt lời, Nguyễn ứng khẩu ngay:
Vi vu gió thổi, bụi lầm đường
Rét mới nằm co, há phải cuồng?
Cá chứa giưcmg vây miền Bắc Hải
Rồng còn cuộn khúc hãi Nam Dương.

Cất đầu ngóng đợi Kiền Khôn đế
Uốn gối mong chầu Cảnh Thổ vương
B ĩ hễ cực rồi thời đến thái
Sang xuân đầm ấm lại nghênh ngang
Nghe thơ, quan huyện khen là người có chí lớn,
liền tha cho đi.