Page 206 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam
P. 206
... trong lích sử V iết ^ a m 207
Ông là người đã chiếm bảng khôi nguyên khoa thi
Quý HỢi (1683) niên hiệu Chính Hòa 4 đời Lê Hy
Tông. Sau khi đỗ Trạng nguyên, ông được vua đổi tên
cho là Nguyễn Đăng Liên (hay Liễn) và vào làm việc ở
tòa Đông Các, và \à nổi tiếng thơ văn nên được bổ vào
Hàn lâm viện. Năm Đinh Mão 1687, ông được cử đi sứ
sang nhà Thanh và 10 năm sau ông được cử đi sứ lần
thứ hai (1697).
Quê hương Hoài Bão của Nguyễn Đăug Đạo nằm
trong huyện Tiên Du, miền đất trù phú của trấn Kinh
Bắc xưa. Nơi đây phong cảnh đan xen đồng ruộng và
đồi núi, đẹp như tranh vẽ và được bao bọc bởi những
câu chuyện trần gian lẫn thần tiên. Đây là nơl ghi dấu
những chiến công của Thánh Dóng của núi Phật Tích
với truyện Tìí Thức - Giáng Hương của núi Tiên Du
cùng chuyện Vương Chất gặp tiên, của những ngày hội
Lim Quan họ...
Cũng giống như quê hương ông, tên tuổi và cuộc
đời của vị Lưỡng quốc Trạng nguyên Nguyễn Đảng Đạo
được tô điểm bằng nhiều giai thoại, truyền thuyết
huyền diệu.
Tương truyền, khi bà mẹ - phu nhân Ngọc Nhĩ có
thai ông, một đêm mùa hạ trăng sáng, bà ra giếng lấy
nước chợt có ngôi sao rơi vào thùng nước, bà bèn lấy
khăn bịt lại mang về. Người ta cho rằng đó là sao Văn
Khúc (sao này chủ về văn học, khoa bảng) đã ứng vào
người cụ Nguyễn Đăng Đạo. Chính bởi vậy cụ mới tài
giỏi đến như thế. Sáng hôm sau, bà nói chuyện lại cho
Đông các Nguyễn Đảng Cảo (anh trai của Nguyễn Đăng
Minh, bác ruột của Nguyễn Đăng Đạo) nghe việc sao