Page 91 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 91
Những nhà bác bọc nồi liếng trong lịch sú Việt Nam 93
giải, hiệu đính hàng vạn trang sácli trong những bộ sử
đưỢc dịch ra tiếng Việt: Lịch triền Hiến chương loại chí.
Dạt Nam thực lục, Thánh Tông di tháo, Phủ biên tạp
lục, Đại Việt sử ký toàn thư. Nguyên Trãi toàn tập, Đại
Nam nhất thống chí, Binh thư yếu lược - Phụ Hổ trướng
khu cơ: Khoá hư lục (dịch), sở từ (dịch), Truyện Hoa
Tiên, Truyện Kiều... Kinh Thi (chưa xuất bản), Đạo dức
kinh và Học thuyết của Lão Tử (cluía xuất bản).
Những tliànli công của nhà bách Ithoa Đào Duy Anh
còn có sự góp sức của người vỢ liiền di bcn cạnh ông
suốt cuộc đời là bà Trần Thị Như Màn. Bà là cháu nội
quan Phụ chánh dại thần Trần Tiễn Thành, con gái
quan Tuần vũ Trần Tiễn Hối. Cô tiểu thư khuê các lá
ngọc cành vàng ấy đả là trỢ lý đắc lực trong sự nghiệp
nghiên cứu khoa học và văn hóa cúa chồng mình. Có thể
khẳng định chắc chắn một diều rằng Trần Thị Nhií Mân
là đồng tác giả những tác phẩm của Đào Duy Anh. Bà
còn là thân mẫu của hai nhà khoa học GS.VS nông
nghiệp Dào Thế Tuấn và nhà sử học Dào Hìmg. Trong
Hồi ký Nhớ nghĩ chiều hôm, Đào Duy Anh viết: “Nói
chung, trong tất cả các tác phẩm của tôi một phần lớn
là nhờ có sự giúp đỡ hay cộng tác của vỢ tôi...''.
Ngày 1/4/1988, con chim Tinh vệ đã ngừng lấp đá
biển học. Khi thời gian đã đẽo gọt đến gần cạn kiệt sííc
lao động, Đào Duy Anh tự nhận thấy cuộc đời “có biết
tôi củng chỉ ở lịch sử dân tộc mà có buộc tột tôi cũng
chỉ ở lịch sử dân tộc".
Nhận định về hai công trhưi “Lịch sử cổ đại Việt Nam”
và "Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến tliế kỷ XIX” (được
trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật - đợt