Page 10 - Bài Văn Mẫu
P. 10
các vấn đề liên quan tới chính trị, tư tưởng, đạo đức... và có như thế mới xứng
đáng được gọi là văn chương. Hoặc khẳng định thơ không cần phải có nội
dung, ý nghĩa cụ thể mà thơ là nghệ thuật của âm thanh, hình ảnh; thậm chí
chỉ là ảo thuật của ngôn từ mà thôi.
Sang giai đoạn cuối của trào lưu lãng mạn, các trường phái thơ bí hiểm, thơ
loạn, thơ điên... là biểu hiện cụ thể của quan niệm sai lệch nêu trên. Không ít
những sáng tác loại này đã bị dư luận phê bình, chỉ trích.
Còn thế nào là văn chương chuyên chú ở con người ? Đó là loại văn chương
quan tâm trước hết đến số phận con người và cuộc sống, luôn hướng tới mục
đích phục vụ con người. Các nhà văn, nhà thơ theo quan điểm này cho rằng
giá trị của văn chương không phải chỉ ở chỗ dùng từ ngữ hay, hình ảnh đạp,
điển tích điển cố cầu kì, nội dung dẫn dắt người đọc xa rời thực tế hoặc có ảo
tưởng về cuộc sống trước mắt..., mà là ở chỗ nó có ích cho cuộc đời nhiều
hay ít, gần hay xa. Đây chính là quan điểm nghệ thuật vị nhân sinh. Các tác
phẩm thuộc trào lưu hiện thực và cách mạng, kể cả một số tác phẩm thuộc
trào lưu lãng mạn có nội dung tích cực cũng được viết theo quan điểm đúng
đắn này.
Văn chương chân chính phải phục vụ con người, phải phản ánh được đời
sống vật chất, tinh thần của con người với những niềm vui, nỗi đau muôn
thuỏ. Nhà thơ Tố Hữu khẳng định: Văn học không chỉ là văn chương mà thực
chất là cuộc đời. Văn học sẽ không là gì cả nếu không vì cuộc đời mà có. Cuộc
đời là nơi xuất phát, cũng là nơi đi tới của văn học.
Cách đây hơn một trăm năm, nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu cũng
đã nêu rõ chức năng của văn học và trách nhiệm xã hội của người cầm bút:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm,
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.
Đạo ở đây lầ nhân nghĩa, là yêu nước, thương dân. Văn chương là con
thuyền chở đạo (đạo lí làm người) và ngòi bút là vũ khí sắc bén để trừ gian,
diệt ác, cứu đời, cứu người.
Chủ tịch HỔ Chí Minh đã tiếp thu, phát triển và nâng cao ý nghĩa của quan
niệm tích cực ấy trong bài cảm tưởng đọc Thiên gia thl:
Nay ở trong thơ nên có thép,
Nhà thơ cũng phải biết xung phong.