Page 272 - Những bài Làm Văn 12

Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hoá thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời...
Sang phần thứ hai, từ những cảm nhận toàn diện về Đất Nước, mạch suy
nghĩ của nhà thơ vươn tới một tư tưỏng lớn: Đất nước của Nhân dân và Nhân
dân làm nên Đất Nước. Tư tưỏng này quy tụ quan điểm về Đất Nước của
Nguyễn Khoa Điềm, đồng thời góp phần hoàn thiện quan niệm về Đất Nước
trong thơ ca Việt Nam hiện đại.

Cách nhìn của tác giả về những thắng cảnh, về địa lí là một cách nhìn có
chiều sâu nhân văn đồng thời là một phát hiện mới mẻ, thú v ị:
Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước
những núi Vọng Phu
Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái
Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại
Chín mươi chỉn con voi góp mình dựng đất Tổ Hùng Vương

Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm
Người học trò nghèo góp cho Đất Nước mình núi Bút, non Nghiên
Con cóc, con gà quê hương cùng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh
Những người dân nào đã góp tên ông Đốc, ông Trang,
Bà Đen, Bà Điểm

Những cảnh quan thiên nhiên kì thú mang những tên gọi nôm na bình dị
gắn liền với cuộc sóng đời thường của nhân dân. Chúng chỉ trỏ thành thắng
cảnh khi được tiếp nhận, cảm thụ qua tâm hồn nhân dân, qua lịch sử dựng
nước và giữ nước của dân tộc. Nếu không có những người vỢ mỏi mòn đợi
trông chồng qua các cuộc chiến tranh thì cũng không có tên gọi núi Vọng Phu.
Cũng như nếu không có truyền thuyết Hùng Vương dựng nước thì cũng không
thể có sự cảm nhận về vẻ đẹp hùng vĩ của vùng núi đối trập trùng xung
quanh đền Hùng, giống như chín mươi chín con voi quây quần chầu về đất Tổ.
Khi nêu lên những địa danh từ Bắc vào Nam, tác giả có ý khẳng định Đất

Nước là một khối thống nhất có truyền thống lịch sử, văn hoá lâu đời: con
người Việt Nam sống thuỷ chung, tình nghĩa. Nhà thơ đã quy nạp hàng loạt
hiện tượng cụ thể để đưa đến một ý nghĩa khái quát sâu sắc:

271