Page 187 - Những bài Làm Văn 12

sầu. Mái đầu đã bạc nay càng bạc phơ. Vậy mà lũ giặc cũng chẳng buông tha.
Chúng kéo đến cướp bóc, đập phá, bắn giết... Cuộc sống của mẹ và của bao
người như mẹ rơi rụng như lá đa lác đác trước lều mùa đông.
Có con cò trắng bay vùn vụt, Lướt ngang dòng sông Đuống về đâu ? Nó

làm bạn với mẹ ta chăng? Nó là hoá thân của mẹ ta chăng? Con cò cũng
hoảng hốt không biết về đâu. Mẹ ta đang bấm chân trên đường trơn mưa lạnh
cũng không biết về đâu. Con cò ấy với mẹ ta bao đời nay đã là hai hình ảnh
gần gũi, sóng đôi. Thân phận người phụ nữ xưa nay là vậy, giống như: Con
cò lặn lội bờ sông, Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non... Suốt đời chỉ lo
toan làm lụng và chịu đựng đau khổ. Mẹ già còm cõi khốn khó suốt một đời,
nay gặp cảnh giặc giã lại càng thêm khốn khó. Cái gánh nặng trên vai mẹ
kia chính là cái gánh giang sơn nhà chồng, là gánh nước non của muôn kiếp
mẹ già!
Đoạn thơ viết theo lối phá thể, năm ba câu ngắn loang loáng, vun vút rồi
bất chợt buông xuống một câu lục bát chảy dài như tiếng thỏ than, như dòng
nước mắt không gì ngăn nổi: Xì xồ cướp bóc, Tan phiên chợ nghèo, Lá đa lác
đác trước lều, Vài ba vết máu loang chiều mùa đông, Chưa bán được một
đồng, Mẹ già lại quẩy gánh hàng rong... Mẹ ta lòng đói dạ sầu, Đường trơn

mưa lạnh mái đầu bạc phơ.
Tiếp theo, nhà thơ miêu tả một cảnh đời thường khác: hình ảnh của đàn
con thơ dại. Nghĩ về bên kia sông Đuống, lòng ta quặn đau vì mẹ già khốn khổ
và xót xa cho các con ta đang tranh nhau một bát cháo ngô] nghe tiếng súng
nổ thì vội líu ríu chui gầm giường tránh đạn. ú ớ giật mình vì Bóng giặc giày vò
những nét môi xinh ngay cả trong giấc ngủ. Tội ác của giặc quả là trời không
dung, đất không tha!

Trên quê hương bị giặc chiếm, mẹ già nào mà không phải là mẹ già ta?
Em nào, con nào mà không phải là em ta, con ta? Đạo lí làm người của dân
tộc Việt Nam là vậy. Câu ca dao: Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong
một nước thì thương nhau cùng đã thấm sâu vào cốt tuỷ của người dân đất
Việt từ thuỏ xa xưa.
Hai câu thơ: Đã có đất này chép tội, Chúng ta không biết nguôi hờn phảng
phất lời kết tội của Đại cáo bình Ngô - áng thiên cổ hùng văn của ông cha ta
thuờ trước.

186