Page 185 - Những bài Làm Văn 12
P. 185
Đoạn thơ nêu lên một nét sinh hoạt văn hoá lâu đời của quê hương Kinh
Bắc là hội xuân. Bắt đầu bằng âm hưởng nhớ thương da diết với ai về và cho
ta - những mô típ quen thuộc trong ca dao, dân ca; cuối cùng là: Gửi về may
áo cho ai cũng vẫn bằng giọng điệu thân thương. Tội nghiệp thay Tấm the
đen không người nhận, phơ phất giữa cõi trống không, chẳng biết về đâu?
Một biểu hiện khác nữa của cuộc sống văn hoá ở quê hương nhà thơ là
những cảnh sinh hoạt dân dã với những con người quen thuộc : Những cô
hàng xén răng đen, Cười như'mùa thu toả nắng, những phiên chợ Hồ, chợ Sủi
người đua chen, Bãi Trầm Chỉ người giăng tci nghẽn lối, Những nàng dệt sợi,
Đi bán lụa màu, Những người thợ nhuộm, Đồng Tỉnh, Huê cầu... Làm ăn vất
vả, tất bật, hay lam hay làm... đều là những vẻ đẹp có từ thuở xưa. ông cha
truyền lại cho con cháu những nghề tinh khéo, truyền lại luôn cả cái phong
tục mắc cữi giăng tơ ngang đường, ai đi qua phải giải cho được câu đố hay
câu hát mới được qua, không thì chỉ tơ không buộc mà cứ vương. Truyền cái
nghề pha màu chọn nắng, chiều người mà nhuộm cho vừa mắt vừa lòng các
cô, các chị. Thợ nhuộm Đồng Tỉnh, Huê cầu đi đâu cũng để lại những tấm
áo, những thắt lưng, những chéo yếm bền màu, đẹp sắc và để luôn lại những
nỗi nhớ niềm thương; Ai về Đồng Tỉnh, Huê cầu, Để thương để nhớ để sầu
cho ai?ị
Có ai về bên kia sông Duống không em? Còn chăng những chị, những em
tuy quanh năm phải tảo tần phụng dưỡng mẹ cha, lo cho chồng con mà vẫn
góp phần làm cho cuộc đời tươi sen và cười nắng. Đẹp và duyên biết chừng
nào! Thế mà giờ đây, những người chị, người em ấy của quê hương đã tan tác
đi đâu, về đâu? Âm điệu đoạn thơ mỗi lúc một nghẹn ngào, chới với.
Ba đoạn thơ cùng thể hiện một nỗi đau xót chung trước cuộc sống của
quê hương đang bị lũ giặc hung ác giày xéo tan tành. Bên kia sông Đuống,
bên này sông Đuống, vốn hai bờ, một sông nay chĩ còn một bờ, một nửa.
Một nửa sông, một nửa con người! Đau xót như chết nửa con người chứ
không phải chỉ như rụng bàn tay. Những ai có quê hương, làng mạc bị giặc
chiếm đóng mà không thể ghé về thăriỊ được, đứng bên này sông nhìn qua
vùng giặc tạm chiếm, đều không khỏi xót xa, đau đớn và căm giận lũ cướp
nước bạo tàn, đồng thời thông cảm với tâm trạng nhà thơ. Bao nhiêu thiết
tha, trìu mến trong những chữ quê hương ta, ai về, cho ta gũi tấm the đen, gùi
về may áo cho ai, ai về... có nhớ... Tưởrig như ai về là về giùm cho ta, mang
hộ tấm lòng da diết nhớ của ta cùng về.
184