Page 173 - Những bài Làm Văn 12
P. 173
Nhớ chơi vơi là nỗi nhớ cồn cào, ám ảnh. Nhớ Tây Tiến là nhớ sông Mã,
nhớ quãng đời đầy ắp kỉ niệm khó phai. Nay xa nó, tác giả cảm thấy nỗi
trống vắng, hụt hẫng hiện lên trong lòng không gì khoả lấp được. Âm hưởng
câu thớ ngân dài, lan toả bởi vần ơi lặp lại tới ba lần, như tiếng vọng vào
vách đá„vang xa, xa mãi. Tiếng gọi Tây Tiến ơi tha thiết như tiếng gọi người
thân yêu. Sau tiếng gọi ấy, bao nhiêu hình ảnh của quãng đời chiến đấu gian
khổ đã qua hiện lên trong tâm tưởng nhà thơ như những thước phim quay
chậm:
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.
Bài thơ được làm theo loại cổ phong bảy chữ thể hành với sự chuyển đổi
linh hoạt về nhịp điệu nên rất giàu khả năng biểu đạt. Trong đoạn thơ này,
cảnh rừng núi miền Tây hiện ra thật sinh động dưới ngòi bút tả thực sắc sảo
của nhà thơ. Quy luật miêu tả ở đây có cận cảnh, viễn cảnh, có hiện thực và
hư ảo. Đoạn thơ là một thế giới của quá khứ chưa xa hiện lên lung linh trong
nỗi nhớ với nét đẹp dữ dội, hoang sơ xen lẫn vẻ tươi mát, thơ mộng của thiên
nhiên.
Nhớ Tây Tiến là nhớ về rừng núi, nơi đây rừng tiếp rừng, núi tiếp núi, gây
ấn tượng sâu đậm trong tâm trí người đi xa. Rừng núi với những dốc cao vời
vỢi lẫn vào trong sương mù. Sương che lấp bóng dáng đoàn chiến sĩ đang
hành quân vượt dốc: Sài Khao sương, lấp đoàn quân mỏi. Những làng bản xa
xa thấp thoáng trong màn sương: Mường Lát hoa về trong đêm hơi. Câu thơ:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm có tới năm thanh trắc, đặc tả đường hành
quân vất vả, khó nhọc của đoàn quân Tây Tiến qua dốc qua đèo, lúc lên thì
khúc khuỷu, gập ghềnh, lúc xuống thì thăm thẳm như dẫn xuống vực sâu. Đỉnh
núi cao ngất bốn mùa mây phủ. Leo lên đến đỉnh, đầu chiến sĩ ta chạm trời
cao và mũi súng dường như cũng ngửi trời. Cụ thể hoá độ cao đáng sợ ấy là
hình ảnh đối sánh : Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống vẽ ra hai chặng
đường hành quân. Hết lên lại xuống, xuống lại lên, dốc nối dốc, đèo nối đèo,
trập trùng, hiểm trở.
172