Page 38 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 38
cầm cần mời rượu thi phải vào cuộc cho đến khi
rượu nhạt; đã đánh cồng thi phải đánh cho đến
khi người ta giữ tay lại". Sông trong gia đình bên
vỢ, người đàn ông phải chuyên tâm với công việc
nhà vỢ, nếu lười biếng hoặc bỏ nhà đi là có tội. Vợ
chồng cùng ly dị nhau thì không cần xét xử, chỉ
cần trao trả nhau vật đính hôn trước kia. Người
đàn ông bỏ vỢ để lấy người khác thì có tội, là kẻ
"thèm đưỢc bông hoa vàng trong rừng thưa, được
bông hoa đỏ trong rừng dương xỉ", do đó bị xét xử.
ơ mức nghiêm trọng nhất, có thể bị tội rất nặng
nếu nghi bỏ vỢ để đi lấy vỢ ở làng khác, hoặc
không ly dị mà cứ có vỢ mói.
Cộng đồng dòng họ người Mông cũng định ra
những luật tục rất nghiêm khắc, nổi bật là tục cấm
kết hôn trong dòng họ, kê cả những người anh em
"khác ma", song trùng tên dòng họ. Tục không bao
giờ để người "khác ma" chết hay đẻ ở nhà mình.
Luật tục còn quy định cả nghĩa vụ, trách nhiệm
của thành viên trong dòng họ. Người dòng họ cư
trú đến đâu, luật tục dòng họ quản tói đó. Cho dù
những người cùng dòng họ ở xa hay gần, họ đều
chịu sự chi phôi của một tô chức chung, đó là tô
chức dòng họ. Tổ chức dòng họ là bộ máy tự quản
rất quan trọng trong xã hội truyền thông của
người Mông.
Trong các gia đình thiểu sô" ở Tây Nguyên,
ngay từ nhỏ, trẻ em đã được giáo dục lao động theo
một nền nếp cô truyền ngay tại buôn làng mình và
trong gia đình mình. Ngoài những công việc cho
37