Page 150 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 150

chính là nơi buộc túm các sỢi dây đàn.  Các sỢi dây
   đàn từ nút gỗ chụm đầu luồn vào rồi chui ra ngoài
   hộp cộng âm  qua các  lỗ nhỏ dùi cách  đều  giữa các
   đốt tre và dấu vết khoét đã nói ở trên.
       Phía  bên  này  ô"ng  đàn,  người  ta  cũng  dùi  một
   hàng  lỗ  để  căng các  sỢi  dây  đàn  từ bên  kia  sang.

   Để tạo ra khoảng cách hỢp lý giữa dây đàn và hộp
   cộng âm phải có ngựa đàn. Ngựa đàn là một miếng
   tre  già  vót  nhẵn  bóng  như  sừng  dùi  một  hàng  lỗ
   giống hệt hàng lỗ  đã  dùi ở hộp cộng  âm.  Người ta
   áp  ngựa  đàn vào hàng lỗ  đã  dùi ở hộp cộng âm co
   dây đàn chui qua.
       Khi dây đàn căng đều trên mặt vét khoét ở hộp
   cộng âm, một chiếc đàn tre mộc mạc ra đời.

       Theo tập tục Ba-na chỉ người đàn ông mối chơi
   đàn  tre.  Khi  chơi,  anh  ta  ngồi bệt  xuông  đất,  hai
   chân hơi co lại.  Đàn  được  đặt nằm dọc theo hướng
   mắt  nhìn.  Hai  bàn  tay  mỏ,  ôm  lấy  ô"ng  đàn  (hộp
   cộng âm). Hai ngón tay gảy, lưót trên dây đàn.
       Người  đàn  ông  Ba-na  gắn  bó  với  lao  động
   nương  rẫy,  bắp  chân  bắp  tay  cứng  cáp,  ngón  tay
   thô  tưởng  như  không  hỢp  vối  việc  chơi  đàn.  Thế

   nhưng, khi ngồi chơi đàn,  anh ta trở nên linh hoạt
   lạ  thường:  tay  gảy  đàn,  người  đung  đưa  theo điệu
   nhạc. Mắt anh ta mơ màng như lạc vào một cõi nào
   xa xăm lắm. Tiếng đàn tre âm âm như tiếng cồng,
   tiếng  chiêng.  Có  lúc  tiếng  đàn  dập  dồn  như  thác
   đổ.  Có lúc  lại  thong  dong  như bưóc  chân  bò chiều


                                                         149
   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155