Page 142 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 142
Nhiều dân tộc như dân tộc Chăm, Khmer, Thái
đều có trốhg. Trông Khmer có trông cái, trốhg con.
Trông Chăm có loại có hai mặt bằng nhau, lại có
loại có mặt to mặt nhỏ, thân trông dài chứ không
dẹt như thân trông của các dân tộc khác. Da bịt
trông mỗi dân tộc có cách lựa chọn riêng của
mình. Ngưồi Thái dùng trâu mộng làm lễ tế thần
và lấy da bịt đầu trông. Người Khmer lựa da bò
cái, vì da bò cái mềm lại nuột nà, ít có vết xước
hơn da bò đực.
Nhiều dân tộc ở Việt Nam có chiêng núm,
chiêng hằng. Việc chế tác chiêng khá kỳ công. Với
người Thái, chiêng được làm bằng đồng tốt (đồng
đỏ và đồng thau). Nơi chế tác thường kín đáo,
không có người, súc vật qua lại. Trước khi chế
tác, đồng bào làm lễ tế thần, trình báo và mong
được thần chứng giám và phù hộ. Trong chế tác
chiêng, người thợ lành nghề chú trọng nhất là
phần rô"n chiêng. Rô"n chiêng được pha chê thêm
vàng mười để tạo âm thanh vang rền. Khâu pha
chế đồng, vàng và các kim loại phụ trỢ khác,
luyện và đổ vào khuôn là khâu rất được coi trọng.
Chỉ một sai sót nhỏ cũng làm cho âm thanh của
chiêng không đạt tiêu chuẩn mong muôn. Chiêng,
trông sau khi chế tác xong được làm lễ tê nghiêm
trang và cất giữ cẩn thận trên nhà sàn. Chiêng
trông chỉ dùng khi cúng ma bản, ma mường và
ngày tết hằng nám. Người Thái quan niệm nếu
nổi chiêng, trông không đúng lúc sẽ chạm hồn
141