Page 40 - Máy Và Thiết Bị Lạnh

Môi chất R500 cững là môi chất đổng sôi nhưng thành phần chính lại là R12 gồm
73,8% R12 và 26,2% -khối lượng R152a,nhiệt độ sôi ở áp suất khí quyển -33,5°c, có
các tính chất nhiệt động giống như R12 nhưng cũng có năng suất lạnh riêng thể tích
lớn hơn khoảng 20% so với R12.
Máy lạnh sản xuất ở Mỹ, N hật dùng điện 60 Hz chuyển sang điện 50Hz do số
vòng quay giảm đi khoảng 20% nên muón giữ nguyên công suất lạnh cđ thể nạp R502
thay cho R22 và R500 thay cho R12.
e) M ôi c h ấ t R l l

Công thức hđa học CCl^r là một chất khí không mầu, co' mùi thơm rất nhẹ, sôi
ở áp suất khí quyển ở +23,8°c, được sử dụng cho bơm nhiệt hoặc các máy làm lạnh
nước cho điều hòa không khí. Do năng suất lạnh riêng thể tích rất nhỏ nên không
thích hợp cho máy nén pittông, chỉ đặc biệt thích hợp cho máy nén turbin. Các tính
chất gần giống R12, hòa tan dầu hoàn toàn, không hòa tan 'nước, không ăn mòn kim
loại và phi kim loại chế tạo máy, làm trương phổng một số chất hữu eơ.

- Cđ khả năng rửa sạch cao nên hay dùng làm dung môi súc rửa hệ thống lạnh
và tẩy rửa các chi tiết điện tử và cơ khí chính xác. R ll cũng đã bị cấm do phá hủy
tầng ôzôn và gây hiệu ứng lổng kính. Tạm thời chưa có môi chất thay thế. DuPont
(Mỹ) để nghị sử dụng R123 để thay thế cho R ll.

f) M ôi c h ấ t R13
Công thức hóa học c c ir^ là một chất khí không mầu, cd mùi thơm rất nhẹ, sôi
ở áp suất khí quyển -81,4°c, nhiệt độ tới hạn thấp +28,8°c, thuộc loại môi chất lạnh
có áp suất làm việc cao.
Thường R13 được dùng cho tầng dưới của máy lạnh ghép tầng để tạo nhiệt độ
từ -60 đến -100°c. Do áp suất quá cao nên phải bố trí phía áp thấp bình chứa cân
bàng để áp suất trong máy lúc dừng máy (nhiệt độ bằng nhiệt độ môi trường) không
vượt quá 3 MPa. R13 không hòa tan dầu.

Tính chất R I3 gẩn giống R22.
- R13 cũng nằm trong số các môi chất bị cấm. Trước m ắt ngựời ta sử dụng R14
thay thế cho R I3.

g) M ôi c h ấ t R134a
Môi chất R134a là môi chất mới, không chứa clo, không tác động phá hủy tầng
ôzôn nên được coi là môi chất lạnh tương lai. R134a có công thức hóa học CF3-C H 2F,
phân tử lượng 102,0kg/kmol, sôi ở áp' suất khí quyển -26,5°c, dự định thay thế cho
R12 và 502.
Tính chất nhiệt động và hiệu suất lạnh kém hơn so với R12.
Các tính chất khác của R134a cũng đang được tiếp tục nghiên cứu.

h) M ôi c h ấ t R123
- Có tính chất nhiệt động tốt, dùng để thay thế cho R ll trong các máy nén turbin
nhưng nhiều nước Tây Âu chưa chấp nhận vì tính ăn mòn và độc hại của nó.
2.1.4. Môi chất lạnh thay thê

Năm 1974 hai giáo sư người Mỹ là Ravvland và Molina phát hiện ra các chất freôn
phá hủy ôzôn. Thực tế nhiều freôn không những là thủ phạm phá hủy tầng ôzôn mà

40