Page 95 - Lý Thường Kiệt

LÝ THƯỜNG KIỆT

Dư Tĩnh muốn xui Chiêm Thành họp sức, rồi đem quân Quảng Nam
tây lộ tấn công (TS 488). Nhưng có lẽ chưa thi hành được. Sử ta chép; Dư
Tĩnh đánh không được, bèn dùng phép ôn hòa mà điều đình (TT).
Một mặt, Lý Sư Trung tâu về triều kể tội Tiêu Chú đã hà hiếp man dân,
bắt dân tìm vàng riêng cho mình, để đến nỗi mất lòng dân. Một mặt, Dư
Tĩnh nhận rằng lỗi bởi các viên coi biên trại tham công, sinh sự, và hẹn với
quan ta họp nhau để thương nghị. Trong Tống sử (TS 320 và ĐĐSL 75) nói
Dư Tĩnh đến nơi, gọi viên dụng sự Giao Chỉ, Phí Gia Hữu, mà trách hỏi.
Nhưng theo lời Dư Tĩnh tâu vua Tống, thì chính Tĩnh đã dùng chước bàn
hòa trước. (TB 193/7a).
Vua Lý Thánh Tông sai Phí Gia Hữu (TS và TT; còn VSL chép lầm ra họ

Bùi) tới thương nghị, Tĩnh yêu cầu trả lại Dương Lữ Tài và dân đinh mà
Thân Thiệu Thái đã bắt. Gia Hữu cùng bàn hòa, và trả lời: "Việc này xảy ra
là vì dân gần biên giới cướp nhau, rồi vô ý phạm đến quan quân. Tôi sẽ đòi
chúng để tra hỏi, và sẽ trừng trị. Còn những kẻ chúng bắt, tôi sẽ trả lại" (TS).
Sách ĐĐSL quyển 75 chép Gia Hữu nói: "Tội chúng đáng chết, tôi xin về bắt
những đứa thủ phạm đến nộp".
Được lời, Tĩnh rất mừng, bèn hậu tạ Gia Hữu (TS). Sử ta nói Dư Tĩnh
hối lộ Gia Hữu rất nhiều để xin lại tướng Lữ Tài. Cuối cùng, vua Lý không
bằng lòng trả (TT, VSL). Nhưng cũng bắt năm người giải tới biên giới Khâm
Châu mà chém. (ĐĐSL 75).

8. Việc động Lôi Hỏa. Nùng Tông Đán
Sau khi Nùng Trí Cao bị bại trận. Họ Nùng còn có bọn Nùng Tông Đán
là kiệt hiệt hơn cả. Tông Đán coi vùng động Lôi Hỏa về phía tây bắc Cao
Bằng ngày nay (TB 185/8b chép Hỏa động), Tông Đán tụ họp con là Nhật
Tân và dư đảng của Nùng Trí Cao, căn cứ vào chỗ hiểm mà chống với quân
Tống. Đối với vua Lý, Tông Đán vẫn được coi như là phiên thần nối dòng
Trí Cao.

Trong đời Lý Thánh Tông, vào năm 1057, Tông Đán đem quân vào
đánh đất Tống thuộc Ung Châu. Tiêu Chú, coi Ung Châu, muốn đưa quân

102