Page 91 - Lý Thường Kiệt
P. 91
LÝ THƯỜNG KIỆT
Thạch Tây thuộc Ung Châu. Chúng cướp dân gian, gia súc và đốt nhà cửa,
rồi rút lui (TS 488 và 495). cầm đầu là họ Thân ở động Giáp. Dân động ấy
kéo vào cướp châu Tư Lăng và động Bằng Tường, và giết tướng coi trấn
Đăng Uyển (TB 118/4b theo Thực lục), về việc này, vua Tống cũng chỉ bàn
hòa. Hai bên cho rằng duyên cớ bởi man dân có đứa sinh sự mà thôi. Thật ra
đó là triệu chứng cuộc họ Nùng nổi loạn sau này.
Năm 1050, viên coi Ung Châu lại dụ hơn 3.000 dân cùng các tù trưởng Vi
Thiệu Tự, Vi Thiệu Khâm ở châu Tô Mậu. Lý Thái Tông đòi lại, vua Tống liền
trả và dặn ta phải ước thúc biên dân, kẻo chúng xâm phạm nhau. (TS 488).
Sau cuộc loạn Nùng Trí Cao (1052-1053), Tống mới quan tâm đến biên
cảnh phía nam; cắt quan canh phòng cẩn mật, và có ý dòm ngó nước ta. Vì
vậy, sự xích mích ở biên giới càng sinh nhiều và mạnh.
5. Can thiệp trực tiếp
Chính sách bắc thùy triều Lý trong 40 năm bắt đầu có kết quả. Tuy
Tống vẫn coi châu Quảng Nguyên, như thuộc châu Ung của mình, nhưng
thật đã hoàn toàn theo vua Lý. (TS 495).
Viên coi Ung Châu là Tiêu Chú cũng phải tâu về triều rằng: "Giao Chỉ
tuy có triều cống, thật thì ngầm ngấm họa tâm, thường dùng cách tàm thực
mà lấn vương thổ. Ví dụ, về đời Thiên Thành (1023-1031), quan ta là Trịnh
Thiên ích có trách Giao Chi tự tiện thu thuế ở động Vân Hà (vậy khi ấy Vân
Hà thuộc Tống, có lẽ ở vùng Lạng Sơn, hoặc là sau đổi ra Vân Mịch, tức là
phố Van-mit trên địa đồ Đông Dương); thế mà nay động Vân Hà đã ở sâu
vào đất Giao Chỉ vài trăm dặm. Ấy thật vì, năm này qua năm khác, nó lấn
dần cho đến ngày nay...". (TS 334 và TB 150/15b).
Tiêu Chú là một biên quan đời Tống, am hiểu tình hình nước ta vào bực
nhất. Chú là một nhà nho học có tiếng, xuất thân tiến sĩ, mà lại rất thích việc
binh. Coi huyện Phiên Ngu (Quảng Châu ngày nay) lúc Trí Cao tới đánh.
Trong khi các quan to đều hoang mang sợ hãi, Chú đã lập kế hoạch du kích
quân Nùng. Chú lại vào các man động kết thúc dân chúng. Sau khi Trí Cao
thua chạy về đạo Đặc Ma, Chú đã thân hành đem quân đến nơi do thám và
98
