Page 132 - Lý Thường Kiệt
P. 132
LÝ THƯỜNG KIỆT
Ta tại đào đường hầm lót da cho kín nước, định chui vào thành. Giàm để
ta tiến tới gần, rồi phóng hỏa đốt các huyệt (TB 272/7h). Có tù binh bắt được
ở Côn Lôn, tên Triệu Tú, bày cho ta dùng hỏa công, nghĩa là bắn các chất
cháy như nhựa thông vào thành (TB 281/13b). Trong thành thiếu nước,
không thể chữa được cháy (TB 273/15a).
Ta vây thành đã 42 ngày, mà không sao phá được. Thường Kiệt sắp kéo
quân lui. Lại có tù binh xui ta dùng phép thổ công: quân ta lấy đất bỏ vào bì,
xếp chồng vào nhau, thành bực thềm để lên thành.
Bao đất chất hàng vạn, dần dần cao như núi. Chốc lát đã cao đến vài
trượng. Quân Lý nối tiếp nhau như kiến mà trèo lên, rồi lọt vào trong
thành. Ấy là ngày Canh Thìn 23 tháng Giêng*’°> (DL 1-3-1076; TL và TB
272/7b).
Trong khi thành bị vây, lương hết, giếng cạn. Người Ung phải vốc nước
bẩn mà uống. Nhiều người mắc bệnh lỵ chết chất chồng đống. Nhưng
không ai nản chí và phản lại. Giàm biết thế nguy, nhưng vẫn chống rất
hăng. Giận tụi Thẩm Khỉ, Lưu Di đã gây việc binh đao mà lại không chịu tới
cứu, Giàm muốn dâng sớ kêu kiện, nhưng đã tiệt đường. Giàm bèn yết bảng
ở chợ kể tội Khỉ, Di, mong lời đạt đến vua Tống. (TS 446 và TB 272^8a).
Lúc quân ta vào lọt trong thành Ung, Giàm còn đem lính bị thương ra
chống lại, ruổi ngựa đánh rất hăng. Nhưng thấy mình không còn đủ sức
chống nữa, bèn nói với bộ hạ rằng: "Ta quyết không chịu chết về tay giặc".
Giàm bèn trở về dinh, tự giết 36 người nhà, kể cả hai con và hai cháu (theo
TS, còn TB nói Giàm bảo 36 người nhà chết trước). Giàm giấu thây người
nhà vào một cái hầm, rồi tự thiêu mà chếb”L (TB 272/Sa và TS 446).
Quân dân thấy Giàm nghĩa khí như vậy, không ai chịu hàng. Vì Giàm
kháng cự lâu, quân Lý tức giận. Lúc vào thành, quyết tìm bắt Giàm cho
được. Khi biết Giàm đã chết, chúng tìm xác cũng không thấy. Tức giận,
chúng giết sạch dân thành; kể cả quan lại, lính tráng, thổ đinh, cư dân, cả
thảy hơn năm vạn người. Các sách TB 272/8a và TS 446 còn chép rằng quân
Lý sắp đầu người thành đồng; mỗi đống 100 đầu mà có tới 580 đống.
140