Page 174 - Kiến Trúc Đình Chùa Nam Bộ

4.3.3. Hoạt động trong di tích kiến trúc đình chùa
Ngoài giá trị văn hóa như các phẩn trên đã trình bày, di tích kiến trúc đình, chùa càng
tăng giá trị hơn khi nó là một di tích sống, các hoạt động trong nó tạo nẽn mạch sống
của công trình nối tiếp từ quá khứ đến hiện tại, làm cho di tích kiến trúc luôn có giá trị
iử dụng. Đó cũng là cơ sở để di tích được “sử dụng mả không thay đổi ỷ nghĩa văn hoa'
'Hiến chương Australia Icomos) [27], Vì vậy, mọi hoạt động có được trong bản thân các
Ji tích kiến trúc cẩn được khuyến khích. Tất cả hoạt dộng đcu theo chiều hướng làm
ăng giá trị di tích.
Di sản văn hóa, nhất là di sản kiến trúc đình, chùa tại Nam Bộ, là tài sản rất quí hiếm
của cộng dồng người Việt. Vùng đất Phương Nam vừa được các lưu dân Việt-Hoa gian
¿hố khai phá, chưa kịp ổn định cuộc sống, chưa kịp xây dựng cơ sở vật chất phục vụ dân
sinh; thì bao biến cố thời cuộc đã nghiệt ngã ập đến. Sự nghiệp xây dựng chưa hoàn
ihành, đa số dã bị phá hủy trong chiến tranh, các di tích kiến trúc đình, chùa cũng nằm
irong số ấy. Chính trong hoàn cảnh như vậy, một di tích kiến trúc cổ xưa, nếu còn tổn tại
được tại Nam Bộ, là điều hi hữu và rất có giá trị. Số lượng thật ít ỏi, thế mà trong thời
gian vừa qua, công tác quản lv và bảo tổn lại không được lưu tâm đúng mức, nhiều kiến
Irúc dinh, chùa, lẽ ra là những di tích rất có giá trị, đã bị xuống cấp trầm trọng, có cống
trình đã bị hủy hoại hoàn toàn. Đó là một thực tế không thể chấp nhận trong công tác
bảo tồn. Đã đến lúc cẩn nhanh chóng, nghiêm túc xem xét, chấn chỉnh lại công tác bảo
tồn các di tích văn hóa kiến trúc tại Nam Bộ.
Bên cạnh công tác bảo tồn, việc phát huy bản sắc vãn hóa kiến trúc đình chùa theo
hướng vãn hóa truyển thống càng khóng được quan tâm và gần như bị “bỏ quên”. Cụ thể
hơn, qua từng công trình kiến trúc đình, chùa đương đại, dù ờ thành thị hay nông thôn...
đang bị lai tạp, hỗn đung, mất phương hướng trong thiết kế xây dựng và đang xa rời
truyền thống. Đây là các “nguy cơ” cần được cấp thiết chấn chỉnh.
Từ thực tế trên, vấn đề phát huy bản sắc văn hóa kiến trúc đình chùa là rất quan
trọng trong cõng tác trùng tu và bào quản. Kiến trúc là một di sản văn hóa vừa có giá
trị vật thể, vừa có giá trị phi vật thể, nó có liên quan đến nhiều ngành: Văn hóa, quy
hoạch, kiến trúc, nghệ thuật, bảo tổn... Vì vậy, thật không thận trọng nếu như trong
công tác trùng tu chúng ta chỉ nghiên cứu riêng giá trị hình thức vật thể của nó và chỉ
biết đến kỹ thuật bảo tồn. Kiến thức tổng thể liên ngành và thích nghi đi sản là vấn đề
lác giả muốn đề nghị chú ý cho công tác bảo tổn và trùng tu các công trình vãn hóa
kiến trác, mặc dù trong lý thuyết bảo tồn đã qui định vấn đề này rất tỉ mỉ. Một di tích
vãn hóa kiến trúc nếu được bảo tồn tốt, “sống” bền bỉ với thời gian thì bản sắc vãn hóa
V iệt Nam tiềm tàng trong bàn thân di tích cũng song song tồn tại. Chính vì lẽ dó, chọn
lựa một phương pháp bảo tồn hợp lý sẽ có ý nghĩa quyết định đến chất lượng di tích.
Bên cạnh việc phát huy bản sắc văn hóa kiến trúc đình chùa, các chính sách bảo tồn
175