Page 121 - Kiến Trúc Đình Chùa Nam Bộ
P. 121
mang nôi dung truyển thống, mang bản sắc dân tộc là các bài học kinh nghiệm cần dược
chú ý kế thừa.
3.2.1.2. KỂ thừa lịch sử trong tổng thể kiến trúc
Kenzo Tange đã từng nhận định: “Một khía cạnh khác của kiến trúc và đô thị trong
xã hội thông tin-truyền thông cùa chúng ta là mối quan hệ liên kiến trúc” (Another
aspect of architecture and cities in our informational - communication society is inter-
architectural relations). Mặc dù chưa phải là một xã hỏi thông tin-truyền thông, nhưng từ
lâu, người Việt Nam trước dày đã nhân thức được mối quan hộ liên kiến trúc ấy và đã
từng thực hiện thành công việc gắn kết các công trình kiến trúc riêng lẻ vào xu thế kiến
tạo chung của cả khu vực xây dựng công trình.
Kiến trúc ngày nay - kiến trúc trong xã hội thông tin - truyền thông, đang tìm tòi và
rất khó khăn để thực thi từng bước điều tưởng chừng như dơn giản trên. Chính xu thế
kiến tạo chung (Common building tendency) cùa khu vực xây dựng công trình và không
gian “láng giềng” (Neighbouring space) là những yếu tô' rất quan trọng tạo nên “mối
quan hệ liên kiến trúc”, tạo sự hài hòa cần thiết làm cơ sở cho tác phẩm kiến trúc di vào
lòng mỗi người.
Chính khi sáng tác kiến trúc theo xu thế kiến tạo chung của khu vực và phù hợp với
không gian láng giềng, tác giả đã tạo nên mối “quan hệ liên kiến trúc”, mối quan hệ này
mang tính tổng hợp, rất phù hợp với dặc tính tổng hợp của truyền thống văn hóa trọng
tình. Đó cũng là lý do giải thích tại sao, kiến trúc theo truyền thống vãn hoá trọng tình
của vùng vãn hoá Nam Bộ trước kia, nhất là kiến trúc dinh và chùa, đã hoà vào xu thế
kiến tạo chung của khu vực và đã từng đi vào lòng mỗi người dân Nam Bộ. Bên cạnh đó,
cấu trúc không gian cách tân theo trào lưu hiện đại cũng cùng song song tồn tại. Bởi lẽ,
xu thế kiến tạo chung của khu vực và không gian láng giềng luôn dược dổi mới theo sự
tiến bộ của thời đại mới, để phù hợp với nó, cấu trúc không gian đình chùa cũng phải
được cách tân.
Cụ thể hơn, kế thừa lịch sử trong tổng thể kiến trúc đình, chùa Nam Bộ chính là thực thi
việc gắn kết từng công trình kiến trúc đình, chùa riêng lẻ vào xu thế kiến tạo chung của cả
khu vực xây dựng công trình ấy, tạo sự hài hòa trong cảm nhận của cộng đổng, đổng thời
tạo sự cách tân cần có, mang tính thời đại, trong biểu hiện công trình. Tất cả nhằm mục
dích đưa công trình vào “quỹ đạo” nhận thức thẩm mỹ chung của thòi đại, để kiến trúc
dinh, chùa vừa hiện đại, đồng thời vừa phù hợp với văn hóa truyển thống Việt Nam.
Qua các công trình đình chùa cổ còn tồn tại, có thể nhận thấy:
- v ể phương diện vị trí, xuất phát từ nhu cáu sử dụng và công năng từng loại công
trình, trước đây, khoảng giữa thế kỷ XX trở về trưóc, vị trí đình và chùa có khác nhau
dẫn đến “mối quan hệ liên kiến trúc” đối với “khống gian láng giềng” cũng khác:
Xét về công năng, đình (xưa) ngoài chức năng thờ Thành Hoàng còn có chức năng
“việc làng”, luôn liên hệ trực tiếp với dân chúng, vì vậy vị trí thường được đặt tại trung
122