Page 83 - Huế Trong Tôi

Sài Gòn, chỉ để lại một trung đội hộ vệ viên lãnh sự Pháp
tại Hà Nội.
Vua Tự Đức lúc đó chọn một số quan lại quê ngoài
Bắc vốn quen thuộc với công việc và dân tình, phái họ ra
ngay Bắc Kỳ để phối họp với các quan tại địa phưoug giải
quyết những vụ rắc rô'i. Chính vào lúc này, Bùi Văn Dị
được cử ra Ninh Bình cùng vói các quan tỉnh tiếp quản,
rồi giữ chức Án sát tỉnh này (1874).
Năm sau (1875), ông lại được rút về Huế, vào làm việc
tại Nội các. Năm â'y, nhân khoa thi Hội và thi Đình năm
Ất Hợi, ông được cử giữ chức duyệt quyển. Khoa thi này
đã chọn được 11 tiêh sĩ, trong số đó có hai người sau này
đã trở thành rứiững thủ lĩnh Cần Vương nổi tiếng là Tống
Duy Tân đứng đầu cuộc khởi nghĩa Hùng Lĩnh ở Thanh
Hóa và Vũ Hữu Lợi mưu việc nổi dậy chôhg Pháp tại
Nam Định. Cả hai người về sau đều bị giặc Pháp xử
chém, Vũ Hữu Lợi chính là con rể của Bùi Văn Dị.
Năm 1876, ông được cử làm Chánh sứ đoàn ngoại
giao sang cống nhà Thanh. Đây là một ưu đãi của triều
đình đối với ông vì chức quan của ông lúc đó còn thâ'p,
nhưng nhờ có nhiều năm làm việc ở Nội các chuyên việc
bút mực, nhiều lần đi theo nhà vua cùng nhau xướng họa
nên vua Tự Đức biết tài ông và đã thăng ông chức Thị
lang Bộ Lê đê câm đâu sứ bộ.
Cuối năm 1878, sứ bộ về tói Kinh thành Huê', vừa đi
vừa về hết 20 tháng, ông được sung công việc Nội các
như cũ, đến khoa Kỷ Mão (1879) lại được cử tham gia
chấm thi Hội và thi Đình lần thứ hai, cũng vói cương vị
duyệt quyển. Vua Tự Đức biết và trọng tài Bùi Văn Dị,

81