Page 76 - Huế Trong Tôi
P. 76
khác là Emest Babut lập ra tờ Đại Việt tân báo. Đây là tờ
báo tư nhân đầu tiên ở Hà Nội có trụ sở tại số 90 phố
Hàng Mã, đổng thời cũng là tờ báo đầu tiên ở Hà Nội
ngoài phần chữ Hán còn có phần chữ quốc ngữ, được
đông đảo bạn đọc người Việt Nam hoan nghênh tìm đọc,
cả đến viên chức trong bộ máy chúìh quyền bảo hộ và
binh lính trong quân đội ngụy, những người viết chữ
quôb ngữ tìm đọc, tạo nên một hiện tượng mới trong xã
hội đương thời. Việc Đào Nguyên Phổ quyết định từ chức
để trở ra Hà Nội là bước ngoặt quan trọng thứ ba trong đời
ông và là bước ngoặt có tính quyết định nhất.
Với những chuyển biến và tư tưởng có tíiìh tiến bộ
của bản thân, lại trong bối cảnh xã hội Việt Nam đổi mới,
việc Đào Nguyên Phổ tham gia thành lập Trường Đông
Kinh nghĩa thục vào đầu năm 1907 là một việc tự nhiên
mang túih tâ't yếu. Đông Kinh nghĩa thục - rứìu chúng ta
đều biêl - là một trường học theo lối mới, được thành lập
tại Hà Nội (tháng 3-1907) theo mô hình phương Tây, như
Khánh ứng nghĩa thục của Nhật Bản. Năm 1906, các nhà
yêu nước Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh sau khi tham
quan Khánh ứng nghĩa thục tại Kinh đô Tokyo (Nhật
Bản), lúc về nước trong một cuộc họp tại làng Nội Duệ
(Bắc Nừih) đã quyết định thành lập Trường Đông Kmh
nghĩa thục tại Hà Nội.
Đông Kừứi nghĩa thục ra đời tháng 3-1907 tại số 4 phố
Hàng Đào (Hà Nội) đã tập hợp được đông đảo các sĩ phu
yêu nước với mục đích được xác địrữi cụ thể:
- Nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc và chí tiến
74