Page 75 - Huế Trong Tôi

trong cuộc đời ông, mở ra cho ông nhiều triển vọng mói.
Sau khi tốt nghiệp Pháp tự quốc gia học đuờng, Đào
Nguyên Phổ cũng chỉ làm quan được hơn một năm (1901 -

1902) - tư tưởng một khi đã đổi mới thì làm sao ông có thể
cam chịu thân phận một công chức - dù cho là một công
chức cao cấp - "sáng vác ô đi, tối vác về" trong một cơ
quan do chứửì kẻ thù của dân tộc mở ra để phục vụ
chúng. Ông đã nộp đơn xin từ chức để trở ra Hà Nội.
Hà Nội lúc này đã trở thành thủ phủ Liên bang Đông
Dương, trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội của toàn xứ
thuộc địa, là nơi diễn ra nhiều biến chuyển trên bề mặt
cũng như dưới chiều sâu trong đời sống xã hội thuộc địa,
và vì vậy có sức hâ'p dẫn mạnh mẽ những người có tinh
thần dân tộc sâu sắc, có lòng yêu nước nồng nàn, nuôi
nhiều khát vọng cho tương lai của đâ't nước như Đào

Nguyên Phổ. Tại Hà Nội, Đào Nguyên Phổ đã dứt khoát
chọn một nghề hoàn toàn mới trong đời sống văn hóa - xã
hội Việt Nam trước đó. ông đã làm chủ bút Đại Nam đồng
văn nhật báo, tờ báo đầu tiên viết bằng chữ Hán xuâ't hiện
ở Hà Nội, một tờ "quan báo" dưới sự chỉ đạo của Nha
Kmh lược Bắc Kỳ. Trong công việc mới mẻ này, ông đã
cộng tác với một người Pháp vốn là chủ nhà in tên là Adré
Shneider đrrng làm chủ nhiệm (1903), còn ông làm chủ
búP. Hai năm sau, ông lại cộng tác với một người Pháp

1. Đại Nam đồng văn nhật báo sau chuyên thành Đăng cô’ tùng
báo cũng có phần chữ Hán do Đào Nguyên Phổ làm chù bút, còn
phẩn chữ quốc ngữ do Nguyễn Văn Vĩnh phụ trách.

73