Page 71 - Giao Thông Kỳ Diệu

Nói thực ra, các nhà thiết kế muốn thiết kế được kiểu máy bay cỡ lớn, cũng
phải trải qua một quá trình nghiên cứu. ở thời kì đầu, ngành hàng không mới
phát triển, người ta đã từng lấy kích thước của một chiếc máy bay nhỏ bay rất tốt
rồi nhân to lên theo tỉ lệ nhất định. Kết quả chiếc máy bay ấy không sao bay lên
được.

Thực ra chuyện đó cũng chẳng có gì lạ. Các bạn nhỏ chúng ta thường dùng
mảnh bấc với chun cao su tạo ra một mô hình máy bay nho nhỏ nó cũng có tính
năng bay rất tốt. Thế thì rất có thể cũng có những bạn nhỏ đã nghĩ: Làm cho

thanh gỗ nhỏ trong khung máy bay thật lớn lên bằng cái cột điện, thay sợi dầy
chun xoắn cánh quạt bằng sợi cao su cắt từ săm ô tô, thì có phải được cái mô hình
lớn hơn, có khi còn cưỡi lên đó càng bay được cũng lên. Nhưng thực tế loại mô
hình lớn như thế không sao bay lên được. Bởi vì, khi đã được phóng đại lên như
vậy, sự cân đối vốn có bị mất đi. Nếu không tin, ta hây vẽ ra trên giấy một hình
tam giác rồi sau đó hãy vẽ một hình tam giác khác bằng việc tăng gấp đôi mỗi
cạnh. Thử xem mỗi một tính chất của hình tam giác lớn có phải đểu gấp đôi hình

tam giác nhỏ hay không? Rõ ràng là không. Bởi chẳng hạn diện tích sẽ là gấp 4 lẩn,
còn số đo góc vẫn trùng với số đo góc của hình tam giác cũ. Trong khoa học, kích
thước khi được phóng đại hay thu nhỏ lại theo tỉ lệ thì sự thay đổi của một số tính
chất lại tuân theo một thứ gọi là “luật tương tự”.

72