Page 135 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 135
sự thải iod của tuyến yên, thân não (brain stem), tiểu não và vỏ não của chuột lớn,
nhưng không nhận thấy ở vùng dưới đồi thị (hypothalmus). Việc tăng hoạt tính thải
iod typ II nhằm đáp ứng giảm chức năng tuyến giáp.
Việc sản sinh triiodothyronin xuất hiện tại tế bào thần kinh (neuronal) nhưng
không phụ thuộc vào sự phát triển của tâm thần.
Trong thiên nhiên, iod tích luỹ ở đất và biển dạng ion ỉodid, đưỢc oxy hoá bỏi
ánh sáng m ặt tròi thành nguyên tô' iod, dạng bay hơi và hàng năm có khoảng
400.000 tấn iod bốc hơi từ mặt biển. Trong nưốc biển, nồng độ iod từ 50-60mcg/lít
và trong không khí gặp mưa nồng độ của nước mưa có từ l,8-8,5mcg/lít. Trong cây
mọc ỏ vùng thiếu iod chỉ có khoảng lOmcg/kg trọng lượng khô so sánh với cây mọc ở
vùng không thiếu lượng iod là Img/kg trọng lượng khô. Nước ở thành phố New
Delhi có 9mcg/l iod trong khi các vùng khác ở Nepal và Ân Độ dưới 2mcg/l (76).
Xác định tình trạng thiếu iod trong cơ thể bằng biện pháp kiểm tra nồng độ iod
trong nưốc tiểu được thể hiện bằng mcg/lít. Nếu dưổi 20mcg/l là thiếu nặng, 20-
49mcg/l là thiếu vừa và 50-99mcg/l là thiếu nhẹ. Với nồng độ từ 100-200mcg/l được
xem là đã thoả mãn nhu cầu về iod cho cơ thể.
Lượng ngộ độc của iod trong cơ thể đã được Wolff khảo sát năm 1959 khi lượng
ăn vào vượt quá 2000mcg iod/ngày (77). Vối ngư dân ỏ biển ăn nhiều cá thường có
lượng dưới lOOOmcg iod/ngày, nhưng dân ở vùng Hokkaido - Nhật Bản do ăn nhiều
rong biển, lượng iod trong khẩu phần là 50.000-80.000 mcg/ngày và bài tiết trong
nước tiểu cao hơn khoảng 100 lần so vối bình thường (76).
Nhu cầu iod cho tất cả nhóm cộng đồng dân cư được Tổ chức Y tế Thế giới thống
nhất khuyên cáo 1996 đưỢc giối thiệu tại bảng 3.32.
Bảng 3.32. Nhu cầu iod
Tuổi Nhu cầu mcg/ngày
0 -12 tháng 50
1-6 tuổi 90
7-12 tuổi 12 0
1 2 tuổi trở lên 150
Có mang 200
Cho con bú 200
19. Lưu huỳnh (S)
Toàn bộ cơ thể người có 140g lưu huỳnh (4400 mmol) (79). Tác động phối hỢp
của lưu huỳnh với đồng (Cu) và molybden (Mo) đã làm giảm khả năng hoạt động
sinh học của đồng trong động vật nhai lại. Trong dạ cỏ (rumen) của động vật nhai
lại, lưu huỳnh (sulfur) được khử, biến đổi thành sulíĩt và tác động với Mo ăn vào,
thành dạng tetrathiomolybdate (MoS4)^ hoặc oxythiomolybdates (MoOnS4-n)^'.
Các sản phẩm này tác động với đồng đế tạo thành sản phẩm đồng không có tác
127