Page 312 - Dạy Học Vật Lý
P. 312
SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai
một số môn học đạt đến trình độ cao. Vì vây, lúc các con ông còn nhỏ ông dạy
chúng học ở nhà về vật lí, toán học, hóa học và cả triết học.
Năm Giooc lên mười thì mẹ mất. Năm sau, ông Giôhan xin cho Giooc vào
học trưÒTig trung học Êlanghen. Tại đây Giooc học các môn khoa học. Nhưng
Giooc có nhận xét là học các môn khoa học ở trường này nông cạn và buồn tẻ,
khác hẳn học với cha ở nhà. Năm 1805, Giooc mười lăm tuổi, cha khuyên anh xin
vào trường đại học Êlanghen.
Sau khi vào trưòng này, trong một lần nói chuyện với Cac Crixchian phôn
Lanxđooc (Karl Christian von Langsdorí), một giáo sư của trường đang dạy môn
toán, Giooc có kể chuyện anh học khoa học ở trường trung học không hiệu quả
bằng học với cha ở nhà. Nghe vậy, Cac nói đùa: chắc là anh sẽ theo được Becnuli
(Bemouilli) đấy. Cac kể trước đây nhà khoa học Becnuli cũng nói rằng ông học
với cha ở nhà bổ ích hơn học ở trường trung học. (Câu nói của Các chỉ là câu đùa
vui vẻ. Nhưng thật lạ lùng là sau này Giooc lại cũng trở thành nhà khoa học ôm
nổi tiếng).
Những ngày đầu vào trường đại học Êlanghen, Giooc ham khiêu vũ, chơi
pa tanh, chơi bi a hơn là học. Biết được điều đó, cha Giooc hết sức giận dữ, lập
tức ông xin cho anh thôi học ở Êlanghen và gửi anh sang học tại Thụy sĩ. Tại
Thụy sĩ, tháng 9 năm sau, năm 1806, do khả năng đặc biệt về toán nên anh xin
được một chân dạy môn toán tại trường trung học Gotxtat bai Niđau (Gottstadt bei
Nydau). Còn Cac Crixchian phôn Lanxđooc thì đến đầu năm 1809 cũng rời
Êlanghen đến dạy ở trường đại học Ruprêc - Cac dơ Haiđenbec (Ruprecht-Karls
de Heidelberg).
Giảng dạy trung học và làm thí nghiệm
Lúc này Giooc thấy hối hận về những lỗi lầm của mình và muốn xin theo
Cac đến Haiđenbec để bắt đầu học lại môn toán. Nhưng Cac khuyên Giooc nên
tự học bằng cách đọc sách của các nhà toán học nổi tiếng ơle (Euler), Laplacxơ
312