Page 296 - Dạy Học Vật Lý

SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai

VIIL12- Tômat Xavơri (1650-1715)

Lời dẫn
Bài 28, Vật lí 8 nói về động cơ nhiệt. Trong mục Có thể em chưa biết ở

cuối bài đó có giới thiệu hai nhà sáng chế đã chế tạo ra những động cơ nhiệt đầu

tiên trên thế giới, đó là Xavơri và Ôttô. Trong bài này ta nói về Xavơri và bài sau,
bài VIII. 13, sẽ nói về Ôttô.

Thân thế
Tômat Xavơri sinh ra trong trang viên

Xinxtơn (Shilstone), gần thị trấn Môtbơri

(Modbury), tỉnh Đivôn (Devon) nước Anh.
Ngày nay tài liệu về thời thơ ấu, nói đúng ra

là về cả bốn thập niên đầu đời của Xavơri
không còn. Vì vậy người ta không biết gì về

ông trong khoảng thời gian này. Chẳng hạn

như ông sinh vào năm nào, không ai biết, mà
chỉ phỏng đoán rằng ông sinh vào khoảng
Thomas Savery
năm 1650.
về nghề nghiệp, ta cũng chỉ phỏng đoán Xavơri vốn là một kĩ sư dân sự,

nhưng gia nhập quân đội, nên hầu như quá nửa đời ông làm việc trong các cơ
quan quân sự. Trong một thời gian dài ông làm việc ở Cục thương bệnh binh của

Hải quân Hoàng gia. Mãi đến khi ông đã năm mươi hai tuổi, năm 1702, ông mới

được phong quân hàm đại úy.
Ngoài nhCÍTig khi phải làm công việc cơ quan, ông tranh thủ làm các thí

nghiệm cơ học. Năm 1696 ông đệ đơn xin cấp bằng sáng chế về chiếc máy mài
nhẵn thủy tinh hay đá hoa cương để chế tạo các bộ phận rất cần dùng trong các tàu

296