Page 198 - Dạy Học Vật Lý

SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai

nghiệm. Sau đó Pêriê đã viết một bản tường thuật mô tả rất chi tiết cách tiến hành

của mình.

Theo bản tưòfng thuật đó, ta biết rằng có nhiều nhân vật tai mắt trong thành
phố Clemông đã rất háo hức muốn được theo dõi thí nghiệm, vì vậy tám giờ sáng

ngày 19 tháng 9 đã có đông đảo người tập trung tại khu vưòn của tu viện do cha

Minim (Minim) cai quản. Trước đó, Pêriê đã chuẩn bị hai chiếc phong vũ biểu
giống hệt nhau, lúc đầu cả hai phong vũ biểu đều đặt ở vườn tu viện. Mọi người

đều nhìn thấy rõ hai vạch đánh dấu chiều cao cột thủy ngân ở hai phong vũ biểu
đó. Dù thay đổi tư thế hai ống phong vũ biểu (thẳng đứng, nghiêng, ...) nhưng

chiều cao cột thủy ngân trong hai ống vẫn như nhau và không đổi.
Sau đó Pêriê nhờ cha Sâytin (Chastin) theo dõi chiếc phong vũ biểu để lại

ở vưòư tu viện. Còn chiếc phong vũ biểu thứ hai, tự tay Pêriê mang lên đỉnh đồi

Puy đo Đôm, đỉnh này cao hơn mặt đất tu viện khoảng 500 íathoms^^^. Pêriê đánh
dấu chiều cao cột thủy ngân của chiếc phong vũ biểu trên đỉnh đồi.

Đưa chiếc phong vũ biểu thứ hai này xuống tu viện thì thấy cột thủy ngân trong
ống lại dâng lên tới vạch cũ, nghĩa là trùng với chiều cao của chiếc phong vũ biểu

thứ nhất vẫn để lại ở vườn tu viện. Thí nghiệm này chứng minh giả thiết của
Bledơ là đúng.

(2) 1 fathom - 6 bộ ~ l,8m. Vậy đinh đồi Puy đơĐôm cao hơn mặt đất khoảng 900m.

Sau thí nghiệm này, Bledơ còn tự mình làm một thí nghiệm tương tự ở

Paris. Bledơ dùng gác chuông của nhà thờ Xanh Giắc dơ la Busơri (Saint-Jacques-

de-la-Boucherie), đỉnh gác chuông đó cao hơn mặt đất khoảng 50 m. Kết quả thí
nghiệm này cũng chứng tỏ rằng chiều cao cột thủy ngân trong ống phong vũ biểu

ở đỉnh gác chuông thấp hơn ở mặt đất, dù sự khác nhau này là rất nhỏ. Những thí
nghiệm trên đã chứng minh giả thiết của Bledơ là áp suất khí quyển ở trên cao nhỏ

hơn áp suất khí quyển ở dưới thấp. Những thí nghiệm với chất lỏng này kết thúc

198