Page 191 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam

192 Tủ sách "Việt Nam - đất nuớc, con người'

Nguồn gốc Khuê Văn Các
Năm 1805, Tiền quân Nguyễn Văn Thành cho xây dựng
Khuê Văn Các tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám Hà Nội. về nguồn
gốc Khuê Văn Các trong các bức ảnh còn ghi rõ như sau:

Tháng 6, năm Ất Mùi niên hiệu Gia Long thứ 4 (1805)
Quận công Nguyễn Văn Thành dựng Khuê Văn Các bên cạnh
giếng vuông, trước sân Văn Miếu.
Trần Bá Lãm có thơ ca ngợi:
Mấy lớp cung tường sừng sững cổ kim
Bốn mùa hoa cỏ sum xuê tuxri tốt
Thánh triều gây dựng qui mô lớn
Láu dài mãi với núi Nùng cao, sõng Nhị sâu.
Quốc sứ di biên

Khuê Văn Các có kiến trúc dạng cổ lầu, gồm bốn trụ gạch
vuông có hoa văn, tầng gác bên trên là những kết cấu bằng gỗ,
bốn góc có hàng lan can, mái ngói được nâng bởi những giá gỗ
đơn giản, vũng chắc mà thanh thoát, mái mỗi bề xếp thành hai
lớp tạo cho gác là một đài tháp tám mái, bốn mặt gác đểu có cửa
sổ hình mặt tròi với kích thước hài hòa, cân xúng, tỏa ra nhũng
tia sáng chiếu lên bề mặt địa cầu mà giếng vuông Thiên Quang là
biểu tượng, hai bên phải, trái của gác Khuê Văn là hai cổng nhỏ
Súc Văn và Bí Văn (văn hàm súc và văn sáng đẹp).
Các câu đối trước, sau và các chữ trong phần chính cũng
như toàn bộ hình tượng của kiến trúc mang ý nghĩa và vẻ đẹp
của sao Khuê, ngôi sao chủ của văn học theo quan niệm xưa.