Page 195 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 195
196 Tủ sách 'Việt Nam - đất nước, con ngưáí'..
THOẠI NGỌC HẦU -
TẤN TRÒ ĐỜI NGHIỆT NGẢ
Thăng trầm bậc đại công thần
Thoại Ngọc Hầu tên thật là Nguyễn Văn Thoại (một số
sách phiên âm chữ Thoại thành chừ Thụy), sinh ngày 26
tháng 11 năm Tân Tỵ (17Ó1) tại làng An Hải, tổng An Lưu Hạ,
huyện Diên Phước, phủ Điện Bàn, dinh Quảng Nam (nay thuộc
phường An Hải Tây, quận Son Trà, thành phố Đà Nằng).
Do có công lớn với chúa Nguyễn và vưong triều Nguyễn,
nên Nguyễn Văn Thoại được phong tước Thoại Ngọc Hầu.
Cũng vì có công giúp triều Nguyễn trong việc "bảo hộ" Cao
Miên, nên ông còn được gọi là Bảo hộ Thoại. Ngay cả cha mẹ
ông là Nguyễn Văn Lưong và Nguyễn Thị Tuyết cũng được
triều Nguyễn phong hầu.
Do thời cuộc, gia đình Nguyễn Văn Thoại rời Quảng Nam
vào miền Nam, định cư ở làng Thói Bình tại cù lao Dài trên
sông Cổ Chiên, thuộc địa phận Vũng Liêm ở Vĩnh Long. Đến
nay, tại đây vẫn còn khu mộ gồm mẹ đẻ và cha mẹ vợ của
Nguyễn Văn Thoại, gọi là lăng ông Bảo hộ.
Từ năm 1777, Nguyễn Văn Thoại theo giúp chúa Nguyễn,
tham gia nhiều trận đánh chống Tây Son ở Gia Định, và nhiều
lần sang Xiêm công cán cho chúa Nguyễn với chức vụ Thống
binh Cai cơ (các năm 1785, 1792, 179Ó, 1799). Năm 1799,
Nguyễn Văn Thoại giữ chức Khâm sai Thượng đạo Tướng quân
đi sứ sang Lào; nhung đến năm 1801, vì vi phạm quân kỷ ông
bị giáng xuống chức Cai đội. Sau khi thành lập vương triều
Nguyễn năm 1802, Nguyễn Văn Thoại cũng được thăng