Page 170 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn
P. 170
tha thiết với cuộc sông để khơi nguồn cho sáng tạo vì không có cuộc sông, sẽ
không có nghệ thuật. Vậy cuộc sông và nghệ thuật phải gắn kết như môi với
răng như hình với bóng nhằm thực hiện nhiệm vụ cao quý của một nhà thơ chân
chính. Vậy: “Khi lòng ta đã hóa những con tàứ' là giây phút của ý thức, của trách
nhiệm công dân, trách nhiệm của một người nghệ sĩ đã thực sự trở về với chính
mình để nhìn rõ mình, soi rọi tâm hồn mình, thấy rõ mình hơn để biến nhận
thức thành hành động thiết thực: “Làm sao được tan ra. Thành trăm con sóng
nhỏ. Giữa biển lớn tình yêu” biển lớn của cuộc đời và phải biết: “Cầm tay mọi
người” để “Đất nước vẹn tròn to lớn”. Đó là chức năng của người nghệ sĩ làm đẹp
cho cuộc sống, khác nào như con ong luôn luôn đem hương thơm mật ngọt đến cho
đời như lời bày tỏ của tác giả trong “Ảnh sáng và phù sa” với lời thơ; “Tâm hồn tôi
khi tổ quốc soi vào. Thấy ngàn núi trăm sông diễm lệ”. (Chế Lan Viên)
Và hai câu thơ còn lại của Đề Từ:
“Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát.
Tâm hồn ta là Tây Bấc chứ còn đâu.”
(trích “Tiếng hát con tàu” - Chế Lan Viên)
Bài thơ “Tiêng hát con tàu” ra đời trong hoàn cảnh cả nước lên đường đi xây
dựng cho quê hương đổi mới sau những năm dài chiến tranh và đói nghèo. Với
kế hoạch năm năm lần thứ nhất (1960-1965) đã vạch ra một định hướng mới,
rộng lớn, nhằm xây dựng chủ nghĩa xã hội giàu đẹp vàn minh đó là lúc: “Khi Tổ
quốc bốn bề lên tiếng hát”. Chứng tỏ đâu đâu trên khắp mọi miền Đất nước,
cũng thấy được lời kêu gọi của Tổ quôh, của Đảng, của Nhà nước, làm sao phải
hình thành nhiều đoàn tàu, phải hóa thân thành nhiều con tàu, hướng đến
nhiều sân ga để cùng nhau lên đường, đến mọi vùng trời xa xôi của Tổ quôc, sẵn
sàng đem sức trẻ với bầu nhiệt huyết nóng bỏng, sôi sục để bước vào trận tuyến
mới, ra sức xây dựng cho Đất nước đẹp giàu là nhiệm vụ của toàn dân, là chức
năng của người thi sĩ, phải biết đón nhận, nắm bắt, phải dấn thân, nhập cuộc
cùng lên đường để tâm hồn rộng mở, thâm nhập vào cuộc sông thực tế, và từ
trong thực tế cuộc sông, sẽ là nguồn cảm hứng vô tận, sáng tạo cho nghệ thuật,
góp phần mang lại bộ mặt mới cho Tổ quôc, cho Đất nước. Và lời thơ cuôi: “Tâm
hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu”, lời thơ là lời bày tỏ khẳng định, dứt khoát,
chân thành trong tâm hồn thi nhân. Tiếng gọi “Tâm hồn ta” chính là tâm hồn
của nhà thơ, tầm hồn của người nghệ sĩ đã tự gắn kết cuộc đời mình, tâm hồn
mình cùng hòa nhập vào cuộc đời rộng lớn của nhân dân. Như vậy, chính Tây
Bắc đã giúp cho nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến, chính Tây Bắc là
điểm tựa là bệ phóng giúp cho nhà thơ nhận thức rõ chính mình hơn và cũng
chính Tây Bắc đã khơi nguồn cho nhà thơ sáng tạo nghệ thuật, tìm đến nghệ
thuật từ trong cuộc sông để làm nên những vần thơ, trang thơ bất hủ cho đời với
lời tự bạch chân thành: “Tây Bấc ơi! người là mẹ của hồn thớ”. Hồn thơ Chế Lan
Viên, một thời đáng nhớ từ trong kháng chiến. Như vậy, Tây Bắc, là hình hài
169