Page 120 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn
P. 120
phải bước vào chiến trường, trận mạc thì làm sao nói câu trở lại bao giờ! Vì họ
hiểu rằng, chiến trường là nơi trực diện chiến đấu với quân thù thì phải chịu đựng
mọi gian khổ, mất mát, hi sinh và khi đôl diện với quân thù thì giữa sự sông và
cái chết là lẽ thường tình, đó là một quan niệm sống đẹp là thể hiện lòng yêu
nước thấm đẫm trong mỗi trái tim của người lính trẻ.
Liên hệ: Lời người xưa từng nói, ra đi cứu nước, bước vào trận mạc có bao giờ
nghỉ đến ngày trở lại với tiếng gọi: “Nhất khứ bất phục hoàn” ý nói, một đi
không trở lại hay: “Cổ lai chinh chiến ki nhân hồi”. Ý nói, xưa nay bước vào
trận mạc có ai nói câu trở lại bao giờ. Mạch cảm xúc trong tâm hồn Quang Dũng
tiếp tục nghĩ về đồng đội, lúc ra đi với lời thơ: “Đường lên thăm thẳm một chia
phôi”. Lời thơ toát lên con đường ra chiến trận của người lính thật vô cùng gian
khổ. Tiếng gọi “Đường lên thăm thẳm” gợi cho ta hình dung địa bàn hoạt động
chiến đấu của đoàn quân thật rộng, thật hiểm trở giữa núi rừng đại ngàn Tây
Bắc, mà người lính đang đôì diện với một không gian choáng ngợp trước sự
hùng vĩ của thiên nhiên, cùng thực tế khắc nghiệt của chiến trường. Họ càng đi,
càng thấy xa dịu vợi, thàm thẳm, cho người đọc hình dung, con đường chiến đấu
quả là con đường gian khổ, con đường hi sinh chính là lẻ sống đẹp của người
chiến binh Tây Tiến ngày ấy. Đúng như lời bày tỏ của Quang Dũng: “Chúng tôi
hành quăn bằng đôi chân thật sự đã nếm mùi Tây Tiến. Chúng tôi mở rừng, ăn
rừng, ngủ rừng”. (Quang Dũng)
2. Phân tích hai (2) câu cuối:
“Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.”
(trích “Tây Tiến" - Quang Dũng)
Tiếng gọi “Ai” ở đầu câu là đại từ phiếm chỉ giả định, một tiếng gọi mơ hồ, khơi
gợi trong lòng người đọc hình ảnh những chàng trai ra đi cứu nước ngày ấy thật
đẹp, thật tự hào, vì họ đã nhận thức trách nhiệm công dân của chính mình đối với
Đất nước. Khi non sông réo gọi, khi tổ quốc cần, họ phải làm gì để thực hiện chí
nam nhi. Và mùa xuân nàm ấy, mùa xuân năm 1947, họ đã gia nhập đoàn quân Tây
Tiến, bỏ lại sau lưng bao kỉ niệm đẹp của một quãng đời trai trế, để trở thành người
lính, hình thành tình chiến hữu nhằm bảo vệ biên giới Việt-Lào, đánh tiêu hao
quân đội Pháp ở thượng Lào là nhiệm vụ cao cả của người trai thời ly loạn. Vì họ
hiếu rằng: “Đất nước là máu xưcmg của mình. Phải biết gắn bó và san sẻ. Phải biết
hóa thân cho dáng hình xứ sở. Làm nên Đất Nước muôn đời”. Và lời thơ còn lại:
“Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”, vẫn nhịp thơ 2/2/3 trầm hùng, xúc động, cho
người đọc hình dung, những chàng trai ra đi cúu nước đã bỏ lại nơi chiến trường,
hình hài cùng linh hồn của họ. Hình ảnh “Hồn về sầm Nứa” nghe thật buồn quá, bi
quá, nói lên cái chết của người lính đang nằm rải rác bên chân đèo góc núi, linh hồn
họ còn vương vấn trên cành cây ngọn cỏ nơi biên giới Việt-Lào. Với hai tiếng “Sầm
Níta” là một tỉnh của đất bạn Lào, chứng tỏ sự hi sinh của người lính không chỉ bảo
119