Page 176 - Bách Khoa Cuộc Sống
P. 176

đường bộ cũng có ba màu là đỏ vàng xanh. Ba loại đèn này được sắp xếp
       trên trục dọc. Khi một đocàn tàu đi qua, đèn xanh bật lên. Nếu sau lúc đó
       có một đoàn tàu khác đi đến thì phải dừng lại, đợi chuyển sang đèn khcác.
       Khi đoàn tàu trước đi qua đèn tín hiệu thứ hai thì đèn tín hiệu thứ nhất
       chuyển sang màu vàng. Nếu sau lúc này một đoàn tàu khác đến thì nó
       cần phải giảm tốc độ đi chậm lại. Khi đoàn tàu trước đi qua đèn tín hiệu
       thứ ba, đèn tín hiệu thứ nhất chuyển sang màu xanh, đoàn tàu sau có thể
       tự do đi qua. Cứ như vậy vòng đi vòng lại sẽ bảo đảm mỗi khu vực chặn
       chỉ có nhiều nhất Icà một đoàn tàu đi qua, từ đó điều chỉnli cự li giữa các
       đoàn  tàu, tránh cho các sự cố tai niỊn xảy ra.  Bỏi vì sự thay đổi các đèn
       hoàn  toàn  do máy  tính điều  khiển, cho nên biện pháp này  được gọi  Icà
       "chặn tự động". Chính biện pháp này bảo đám sự an toàn của tàu hocả khi
       di chuyển trên đưòng sắt.
           Tại  sao  sự chênli  lệch  giữa  tàu  hoả  và  máy  bay  lại  lón  như  vậy?
       Ngoài  lí do là có nhiều bến tàu dọc đường cần phải dừng lại ra, đường
       sắt cũng klaông phái là một đường thẳng.  Vậy khi nghiên cứu tìm hiểu
       vấn đề này thì không thê bỏ qua lực cản.
           Lực cản là gì? Chúng ta biết rằng khi xe đcạp ngược gió thì mất rất
       nhiều sức, đó là vì không khí tcỊO  ra lực cản vói chúng ta, làm cho chúng
       ta không thể đi nhanh được. Chúng ta dùng lực đẩy một hòm gỗ đặt trên
       mặt đâ't không có bánli xe thì cần phải dùng một lực lón mói có thể đẩy
       được. Đó là vì tác dụng của lực ma sát ở mặt tiếp xúc giữa hộp và đất. Có
       thể thấy chúili tác dụng lực cản là nguyên nhân làm cho tốc độ của  tàu
       hoả không thể nhanh được. Loại lực cản này có ở mặt tiếp xúc, ví dụ nlaư
       lực ma sát giữa bánh tàu và đường ray, lực ma sát giữa các linh kiện máy
       móc, lực cản ma sát giữa  không khí vói bốn phía xung quanla  tàu  (trên
       dưói, trước sau), lực cản giũa mặt phẳng của đầu tàu và không khí.
           Hiện nay đã xuất hiện một loại "tàu điện từ". Nó lọi dụng nguyên
       lí đon giản là hai cực từ cùng tính  thì đẩy nhau  làm cho đoàn  tàu  trôi
       nổi trên không, không tiếp xúc với đường ray, giảm đi lực ma sát, nâng
       cao tốc độ. Nhưng như vậy vẫn chưa thể Làm cho tốc độ của tàu nhanh
       lên nhiều bởi vì còn có các loại lực cản khác. Các nhà khoa học bằng trí
       tuệ của mình đã nghĩ ra cách đưa tàu chcạy trên đệm  từ vào trong ống.
       Tàu sẽ tiến hành chạy ở bên trong ống kín. Bởi vì không khí trong ống
       đã được hút hết, tcàu chạy trong chân không gặp phải lực cản không khí
       và  lực  ma  sát với  không  khí đây là những nhân  tố làm  cho việc nâng



                                        -   176-
   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181