Page 45 - AllbertEstens

đầu khám phá này từ việc so sánh entrôpi của một khí lý tưỏng

chứa trong một thể tích đã cho với entrôpi của bức xạ chứa

trong một cái hốc. Sự phụ thuộc kiểu hàm lôga của entrôpi của

chất khí vào thể tích có thể giải thích theo mối quan hệ giữa

entrôpi và xác suất thống kê như Boltzmann đã chỉ ra. Dựa trên

nhận xét entrôpi của ánh sáng trong hốc biến thiên theo thể

tích hôc cũng đúng như entrôpi của chất khí, Einstein đã đi đến

ý tưởng là ánh sáng cũng phải bao gồm các hạt mà ông gọi là

lượng tử ánh sáng. Và ông đã nói rõ rằng ý tưởng này chỉ có tính

chất trực cảm chứ không phải một kết luận có lôgic chặt chẽ.

Rồi trong mục sau đó trong bài báo lịch sử năm 1905, ông mới

đề cập hiệu ứng quang điện và xét khả năng giải thích hiệu ứng

này dựa trên lượng tử ánh sáng.

Lúc đầu không phải ai cũng châp nhận lý thuyết lượng tử

ánh sáng. Chính Planck lại rất hoài nghi đề xuất của Einstein.

Theo ông viết nảm 1910, nếu lý thuyết này được chap nhận thì

có nghĩa "lý thuyết ánh sáng sẽ bị đẩy lùi hàng thế kỷ", quay trỏ

lại cái thời kỳ mà những người kế tục Newton và Huygens

tranh cãi về tính hạt hay tính sóng của ánh sáng. Chỉ đến năm

1923, khi Arthur Compton đo được xung lượng của photon, một

đặc trưng hạt, thì lúc đó nó mới hoàn toàn chiến thắng. Khi

tặng giải Nobel về vật lý năm 1921 cho Einstein, những người

xét giải đã nhâ'n mạnh rằng giải được tặng là do các khám phá

về hiệu ứng quang điện. Bản thân Einstein, trong một bức thư

gửi người bạn Conrad Habicht trong thời gian chờ công bô" các

công trình, đã đánh giá công trình này của ông là "rất cách

mạng" trong sô" các công trình năm 1905.

Quan niệm về lượng tử ánh sáng thực ra lại đặt ra những

vấn đề nan giải. Cái gọi là "tần sô"" hay "bưóc sóng" sẽ có nghĩa

như thế nào khi ánh sáng được hiểu là một chùm photon ?

Không có đại lượng này, ta sẽ không xác định được năng lượng

43