Page 63 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 63
một trong những sự kiện tiêu biểu nhất cho việc khẳng định nền
văn hiến Việt Nam, đồng thòi đặt nền móng quan trọng bậc nhất
cho việc xây đắp nên nền quốc phòng, quân sự của nước Đại Việt
tự chủ.
Lý Công Uẩn sinh ra ỏ châu cổ Pháp (nay là làng cổ Pháp, xã
Đình Bàng, huyện Tiên Sơn, tỉnh Bắc Ninh). Sách Đại Việt sử ký
toàn thư chép: “Vừa sinh ra mới 3 tuổi, mẹ ẵm đến nhà Lý Khánh
Văn. Khánh Văn bèn nhận làm con nuôi. Bé đã thông minh, vẻ
ngưòi tuấn tú khác thường. Lúc còn nhỏ đi học, nhà sư ở chùa Lục
Tố là Vạn Hạnh thây, khen rằng: “Đứa bé này không phải người
thường, sau này lốn lên ắt có thể giải nguy gỡ rối, làm bậc minh
chủ trong thiên hạ”. Lỏn lên, không chăm việc sản nghiệp, chỉ học
kinh sủ qua loa, khảng khái có chí lốn. Trong đòi ứ n g Thiên, xuất
thân thờ Lê Trung Tông. Đại Hành băng, Trung Tông bị giết, vua
ôm xác mà khóc, Ngọa Triều khen là ngưòi trung, cho làm Tứ
sương quân phó chỉ huy sứ, thăng đến chức Tả thân vệ điện tiền
chỉ huy sứ”1. Năm 1009, khi vị vua cuối cùng của triều Tiền Lê là
Lê Long Đĩnh băng hà, Lý Công u ẩ n được giới phật giáo ủng hộ và
triều thần suy tôn làm vua, tức là Lý Thái Tổ.
Quyết định quan trọng bậc nhất của Lý Công u ẩ n khi lên ngôi
báu là dời kinh đô từ vùng núi Hoa Lư chật hẹp vê Thăng Long
(tên gọi mới của thành Tông Bình, và sau là thành Đại La thời Bắc
thuộc). Nơi đây ngay từ thời đó đã ở vùng đồng bằng thoáng rộng,
địa thê thuận lợi, giữ vị trí trung tâm chính trị - kinh tế của đất
nước. Chiếu dời đô do Lý Thái Tổ thảo ra đầu năm 1010 đã phân
tích sâu sắc tính ưu việt về m ặt hình thế núi sông và vị trí địa lý
của thành Thăng Long, khẳng định chỉ nơi này là thắng địa, vì
Thăng Long ở trung tâm của trời đất, đúng ngôi Nam Bắc Đông
Tây, muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi và th ật là chốn tụ
1. Viện Khoa học xả hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.I,
tr. 240.
6 5
