Page 62 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 62
Tượng Cô sai Thanh đi đánh người Man ở Hoàng Động (?) mạn tây
bắc (có lẽ cũng là người Thái), do dân Hoàng Động không phục
tòng chính quvền đô hộ. Thanh nhận thây lòng người ai ai cũng
oán giận Tượng Cô, ban đêm đem quân ti’ỏ về đánh úp lấy phủ
thành, giết TưỢng Cô cùng gia thuộc, chiếm giữ quyền đô hộ.
Đường Nguyên Hoà cử Quế Trọng Vũ làm An Nam đô hộ và
dụ Thanh hàng, hứa sẽ cho làm thứ sử Quỳnh Châu. Thanh không
chịu, đánh lại Quê" Trọng Vũ. Quân đội hai bên chông cự nhau lâu
ngày. Trọng Vũ dùng quỷ kê ly gián Thanh với các thủ lĩnh người
thiêu sô như dân Hoàng Động. Thanh vẫn cương quyết chông đôl
mãi, tuy có một sô" dân thiêu sô" ra hàng Trọng Vũ. Triều đình thấy
tình hình mãi chưa yên, lại cử Bùi Hành sang thay thê Trọng Vũ.
Hành đến trấn Hái Môn bị ô"m chết. Trọng Vũ vẫn tiếp tục mua
chuộc người thiếu sô, đánh mãi. Chung cuộc, Thanh hị giết cùng voi
họ hàng. Vua Đường lại cử Quế Trọng Vũ làm An Nam đô hộ.
Dương Thanh cầm cự trước sau đưỢc 9 năm.
NAM CHIẾU DỤN(; NƯỚC
Tại miền tây hắc nước ta, nam Vân Nam và tây Quảng Tây,
xưa có những hộ lạc người Thái (Tày) cùng sắc tộc vdi người Thái
(Thố) thượng du Bắc Việt, người Lào, người xiêm La (Thái Lan
ngày nay). Người xứ ấy gọi lãnh chúa vua là chiếu. Trước C(3 6
chiếu; Mông Huê, Việt Thắc, Lãng Khung, Đằng Đạm, Thì Láng,
Mông Xá. Chiếu Mông Xá ở về phía nam, nên gọi là Nam Chiếu.
Nửa đầu thế kỷ VỈIL vua Nam Chiếu Bì La Cáp cường thịnh
lên, nám chiếu kia suy đồi đi. Bì La Cáp đút lót cho tiêt dộ sứ
Kiếm Nam Vương Dục xin hỢp cả sáu chiếu lại làm một. Triều
đình nhà Đường ưng thuận cho và đặt tên là Quy Nghĩa. Từ đấy,
Nam Chiếu ngày càng cường thịnh lên, đem quân đi đánh Phô
Phồn (Tây Tạng?) rồi dòi đô lên đóng ở thành Thái Hoà (thành Đại
Lý hấy giờ) ở tỉnh Vân Nam.
NAM CHIẾƯ SAN(Ỉ CƯỚP PHÁ AN NAM
Thòi vãng Đường, quan lại người Hoa sang ta, chỉ vì tư lợi, ức
hiếp nhân dân quá tộ. Đô hộ Lý Trác tham hạo, vào những chỗ
dân ít ngưrứ, dân Thái, mua trâu ngựa, mỗi con chỉ trả một đấu
muôi. Tù trưởng Đỗ Tồn Thành can thiệp, hị Lý Trác giết. Dân
Thái tức giận, dụ người Nam Chiếu, cùng sắc tộc, sang đánh cướp
phá, khiến dân chúng Giao Châu khố sở.
62