Page 110 - Việt Sử Kỷ Yếu

người Thái bên ta theo về chúng. Lại cấm ngưòi ở châu huyện gần
đi lại buôn bán với dân Giao Chỉ. Tình hình dư đồ nước ta, chỗ
hiểm chỗ bằng, lôì quanh, lôi thẳng, đường lôi nào gần thuận tiện,
đường lôl nào xa quanh co, chúng đều thông hiểu cả. Bấy giò là
năm 1075.
CÔNG CUỘC TẤN CÔNG VÀO ĐẤT TỐNG - Triều đình nhà Lý
thấy sự tình như thế, viết thư sang hỏi triều Tông thì Lưu Gi giữ
lại, không đệ về kinh.
Bên ta, triều đình biết rõ mưu đồ đen tôl của nhà Tông, từ
lâu đã chuẩn bị kháng chiến tự vệ, lại quyết tâm chủ động đôl phó
bằng phương pháp tích cực. Lý Thường Kiệt, tướng nắm binh
quyền, cột trụ của triều đình, hàn: “Ngồi im đợi quân giặc đến mới
đánh, không bằng ra quân trưóc, chặn thế mạnh của giặc. Đây là biện
pháp phòng ngự tích cực nhất”. Triều đình tán thành chủ trương ấy,
huy động một sô" lớn quân đội (ĐVSKTT chép 10 vạn người) cử Lý
Thường Kiệt tổng chỉ huy, tướng Tông Đản làm chức phó, đi đánh
Tốhg. Trong đạo quân này có một sô" khá quan trọng người miền núi,
do các tù trưởng sắc tộc Thái cầm đầu. Hai đạo lục thuỷ quân cùng
tiến vào đất Tống, lấy cớ Vương An Thạch đặt ra phép mới làm khố’
trăm họ. Quân Đại Việt sang để cứu nhân dân.
Cuôl thu năm 1075, toán quân đầu tiên của ta xâm nhập đất
Tông, Tông Đản và bọn Lưu Kỳ dẫn quân các châu biên giới, tràn
sang đánh vào các trại cổ Vạn, Vĩnh Bình, Thái Bình, Hoàng Sơn
chiếm các cứ điểm của Tông ở dọc biên giới, lại tiến sang các châu
Tây Bình và Lộc. Quân đóng gần biên giới Khâm Châu cũng kéo
sang đánh các trại Như Hồng, Như Tích, Đề Trạo. Câ"m quân do
Lý Thường Kiệt trực tiếp chỉ huy đi thuyền dọc bờ biển vào cửa
sông tấn công Khâm Châu, Liêm Châu, lấy luôn hai châu này
cách nhau 3 ngày. Các ngả nhằm vào ưng Châu (nay là Nam
Kinh, thủ phủ Quảng Tây). Tiến sâu vào nội địa Tông, quân ta
không gặp sức đề kháng nào đáng kể. Lý Thường Kiệt và Tông
Đản hội quân vây hãm Ung Châu. Thành này có 5 vạn dân, do
tướng Tô Giám với 2.800 quân chông giữ. Quân viện từ Quế Châu
do Trương Thủ Tiết chỉ huy bị quân ta chặn đánh ở Côn Lôn. Thủ
Tiết và nhiều tướng khác bị giết. Quân sĩ Tông bạc nhược bỏ chạy
cả. Sang năm sau (1076), vua Tông cử Triệu Tiết làm An Nam đạo
hành doanh mã bộ quân đô tổng quản chỉ huy đạo quân tiến
xuông phía nam cứu Ung Châu và đánh vào Giao Chỉ. Quân Triệu
Tiết chưa kịp lên đường thì Ung Châu đã thất thủ. Quân ta vây
110