Page 115 - Việt Sử Kỷ Yếu

Năm 1087, Tông Triêt Tông lên ngôi năm trước, gia phong
Nhân Tông làm Nam Bình vương.
Năm 1118, viên ngoại lang Nguyễn Bá Độ và Lý Bảo Thần
đem biếu nhà Tông hai con tê trắng, đen và 3 con voi nhà. Năm
1122, viên ngoại lang Đinh Khánh An và Viên Sĩ Minh đem voi
nhà biếu vua Tống. Nám 1126, lệnh thư gia Nghiêm Thường và
ngự khct thư gia Từ Diễn đem voi và vàng bạc, sừng tê... sang biếu
vua TôAg. Bấy giò Trung Quốc loạn, người Nữ Chân Mãn Châu
đánh chiêm miền bắc. Đường ngựa trạm và phu trạm chỗ nào
cũng ít. Đoàn sứ giả ta sang đến Quế Phủ thì ty kinh lược không
chịu cử quân lính hộ tôAg, xin sứ giả đem lễ vật về (lệ thường khi
có sứ giả sang Trung Quốc dâng lễ công thì quan Hoa các địa
phương phải cử quân lính đi hộ vệ đưa đến kinh). Nhà Tông đã
suy nhược nhưng đôi vởi ta vẫn còn là nước lớn. Triều đình nước ta
vẫn giao hảo, được tặng lại sản phẩm Hoa như lụa, chè, đồ sứ, đôl
với họ là thường mà ta rất yêu quý. Việc cống hiến gần như đổi
tặng phẩm, mà ta lại có dịp sang Trung Quổc để hiểu biết tình
trạng hên ấy.

LÝ NHÂN TÔNG (tiếp theo)

VIỆC ĐI ĐÁNH CHAMPA - Người Chăm vẫn thường hay sang
cướp phá vùng bờ biển gần biên giới. Nhà Tông trước đây nhận lễ
vật của vua Champa xin che chở đế đôl phó với nhà Lý, không
giúp đỡ được gì. Đến khi sắp sang đánh nước ta, xui Champa tiến
quân đánh ta ở miền nam. Biết thế, Lý Thường Kiệt, năm 1075,
trước khi sang đánh Tông, đã sang đánh Champa để cảnh cáo, vẽ
địa đồ ba châu Chế Củ mới nhường, đổi làm Bô" Chính, Địa Lý, Ma
Linh, chiêu mộ dân đến ở đấy.
Năm 1103, có Lý Giác, người châu Diễn, chiêu tập những kẻ
vô lại, chiếm cứ châu ấy, đắp thành làm loạn. Lý Thường Kiệt đi
đánh. Giác thua chôn sang Champa. Dư đảng bị dẹp yên. Đang lúc
ấy có người Chăm sang cướp phá biên giới. Lý Giác nói tình hình
hư thực nước ta. Năm 1004, vua Chăm Chế Ma Na đem quân sang
cướp, lấy lại ba châu đất cũ. Lý Thường Kiệt đi đánh, phá được
quân Chăm. Chế Ma Na xin nộp trở lại đất ấy.
Quốc sử chép: Champa năm 1112 dâng voi trắng, năm 1117
dâng 3 đoá hoa bằng vàng:. Các năm 1118, 1120 và 1126, sang
cống. Năm 1124, có mấy người Chăm Cụ ông, Ba Tư, Bồ Đà La
sang quy phụ.
115