Page 264 - Việt NamVăn Minh Sử

Thần thưím? ngồi trôn lưng con bò Nandin và bò cổ khi là vật để
cưỡi có khi lại là hình iinh của chính thần. Nó cũng theo điệu nhạc cùng
nhảy múa với thần.
Đối với phái thờ thần ẹiva thì thần có tên là thượng đế, là chúa tể, là
chủ của tất cả, là vua của tam thế, là động lực uyên nguyên của vũ trụ. Sứ
mạng trí tuệ của thần cũng lớn lắm. Thần sáng tác ra tuồng kịch, thối lửa
thần minh cho các văn thi sĩ, đọc ra kinh Vê Đa.
Ba ngôi Trimurti

Tất ca ba sứ mạng sáng thế, bảo tồn và huỷ hoại của Brahma,
Visnu, (Ịiva là ba sứ mạng của riêng từng ngôi, nhưng cả ba ngôi cũng lại
chi là một. Tuỳ theo phái tu thờ từng ngôi sẽ cho ngôi ấy là chính. Chẳng
hạn người ta tạc hình ẹiva ở giữa, Brahma và Visnu thoát ở thân của thần
mà ra hai bèn. Hay Visnu hoặc Brahma ở gốc rồi hoá thán ra ba ngôi phụ
ở trên. Hay một thân mà có 3 mặt.

Các nữthần ẹakti
Danh lừ (Ịakti có nghĩa từ thời Vê Đa Kà nguyên khí, và cũng từ
thời ấy nó đồng nghĩa với tên vợ của Ngọc Hoàng Thượng Đế Indra. Dấn
dần người ta hiểu nó là một nguyên khí để xuất sinh trần thế từ vị thượng
thiên vô vi ra. với một phần là vật chất, một phần là sức sáng tạo, là
những tinh tuv thần linh.
ớ nguyên uỷ thì chính những dặc lính của Brahma đã tạo ra sự linh
hoạt chuyển sang là (Ịakti thành cái đà của nguồn sống, thành nguyên tắc
của sự sống. Người ta tạc hình nữ thần ngồi ôm ghì nam thần, hay đứng
có những võ khí giết người và khiêu vũ trên xác của ẹiva. Bởi người ta
giải thích là ẹiva mà thiếu Cakti thì chỉ còn là xác chết.
Sarasvati - Vợ của Brahma, là chúa tể về nghệ thuật nhất là nhạc
nghệ, nữ thần của sự hùng biện, người sáng tạo ra chữ Phạm sanscrit,
là mẹ đẻ ra thi sĩ. Đó là người vợ mà Visnu dã nhường cho Brahma.
Một vợ thứ hai của Brahma: Gayatri là nhân cách hoá của cái thước đo
và một doạn tho' Vê Đa, đó là mẹ đẻ ra kinh Vê Đa, thần hộ mạng cho
dòng quý tộc Aryen.
Laksmi - Nữ thần sác đẹp, danh vọng, tiền của và sung túc, thường
ngồi trên một bông sen, tay cầm cái sừng phong phú, trong khi hai con
voi ở hai bên dùng vòi ngậm bình tưới nước cho những bỏng sen trên tay
nữ thần. Tượng thần tạc đứng một mình hay với chồng là Visnu và cũng
đổi 10 tên theo 10 lần chổng dầu thai hoá kiếp.

275