Page 94 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

VIII. - TIỀN TỆ

Ngày xưa tiền tệ nước ta không có bản vị. Đồng thòi
lưu hành những đĩnh vàng bạc, tiền đồng tiền kẽm, bốn
thứ ấy đều có tính chất pháp định cả. Các thứ tiền tệ ấy
không rõ bắt đầu có tự đòi nào, nhưng theo các thứ tiền
xưa đào được ở dưới đất thì ta có thể đoán rằng ở đòi
Bắc Thuộc ta đã dùng những tiền đồng của Trung Quốc,
như tiền Hán Nguyên thông bảo của triều Hán, tiền
Khai Nguyên thông bảo của triều Đường. Các đĩnh vàng
đĩnh bạc của Trung Quốc có lẽ ở đòi Bắc thuộc cũng
dùng ở nước ta. Từ triều Đinh về sau đòi vua nào cũng
có đúc tiền, như đòi Đinh Tiên Hoàng đúc tiền đồng
hiệu Thái Bình thông bảo, đòi Lê Đại Hành đúc tiền
đồng Thiên Phúc trấn bảo, đời Lý Thái Tôn đúc tiền
đồng hiệu Minh Đạo thông bảo. Các đời vua Trần cũng
đúc tiền đồng như các đòi vua triều trước. Đời Trần
Minh Tôn (1323) bắt đầu đúc tiền kẽm nhưng vì dùng
không tiện nên lại bỏ. Đời Trần Thuận Tôn, Lê Quí Ly
chấp chính, bắt đầu dùng tiền giấy gọi là hội sao, có các
hạng giấy 10 đồng vẽ cây đào, 30 đồng vẽ thủy ba, 1 tiền
vẽ mây, 2 tiền vẽ rùa, 3 tiền vẽ lân, 5 tiền vẽ phụng, 1
quan vẽ rồng. Nhân dân ai có tiền phải đem nộp vào
kho nhà nước, cứ 1 quan tiền đồng thì đổi được 1 quan 2
tiền giấy. Ngưòi nào giấu giếm cũng bị tử hình như
người làm giấy giả. Đặc tính tiền ấy cũng như thứ tiền
giấy (papier monnaie) cưỡng hành của Chính phủ các
nưóc Âu châu phát hành, là không có hiện kim chuẩn
bị, vì vậy nên phải có nghiêm luật để bắt ép nhân dân

96